Cosmopolis

Cannes houdt van David bodyhorror Cronenberg. Het controversiële Crash kreeg een juryprijs in 1996 en sindsdien werden ook Spider, A History of Violence en Cosmopolis genomineerd voor een Gouden Palm. Ondertussen drukte de Canadees zelf een stevige stempel op de editie 1999, toen hij als juryvoorzitter harde, antispectaculaire films als het Belgische Rosetta en het Franse L’Humanité bekroonde.

Toeval of niet, zonder in te boeten aan radicale experimenteerdrift dreef zijn onvergelijkbare oeuvre eind jaren negentig steeds verder weg van trademark thema’s als lichamelijke mutaties, paranoia en gewelddadige clashes tussen mens en machine. Prima werk als Eastern Promises en A Dangerous Method houdt de horror waar ze hoort: binnenin het menselijk bewustzijn. Anno 2012 keek de Croisette reikhalzend uit naar Cosmopolis, Cronenbergs bewerking van de profetische roman waarin Don DeLillo zijn mijmerende protagonist Eric Packer op een helse trip door Manhattan stuurt terwijl zijn geest wordt geteisterd door de waanzinnige interactie tussen lichaam, technologie en kapitaal. De weergaloze trailer hintte naar een Dave Deprave in optima forma, die Packers reflecties verpakte in een vlammende koortsdroom.

Driewerf helaas, in de ergste Hollywood traditie (Cosmopolis komt daar niet eens vandaan) bevat die preview zowat elk adrenaline-opwekkend moment uit een verder ritmeloze langspeelfilm. Packers limousine wordt zonder enige aanleiding om de haverklap bevolkt door Jack-the-explainers die lange monologen afdreunen –Cronenberg heeft ze letterlijk overgenomen uit DeLillo’s boek. “Money has lost its narrative quality, as painting did once”, weet er eentje. “Money is talking to itself”. Een ander houdt het retorisch - “What does it mean to buy something?”. Een derde benadrukt het evidente: neigt een weinig gereguleerde financiële sector niet naar “speculating into the void”?

Best boeiende vragen hoor, en misschien hebben we niet alle nuances en kruisverwijzingen gevat. Maar dan had Cronenberg ons maar beter bij de les moeten houden en het boek echt tot cinema verheffen, zoals in enkele bijzonder stijlvolle scènes (Juliette Binoche steelt de show). Er zit gewoon geen lekkere flow in de oneindige opsomming van half uitgewerkte of gewoon oudbakken ideeën – Belgische wapenhandelaars en entarteurs, pistolen met voice recognition, Koro (de Japanse delusie van zich in het lichaam terugtrekkende geslachtsorganen)? We horen niets nieuws en wat erger is, we voelen nog minder.

Er zit gewoonweg geen lekkere flow in deze opeenvolging van monologen.

Robert Twilight Pattinson kwijt zich meer dan behoorlijk van zijn taak. Het slicke camerawerk en de spaarzaam gebruikte soundtrack van Howard Shore en de band Metric zijn top. Jammer dat die elementen je niet raken, omdat de film in zijn geheel langsglijdt als een zwaar beveiligde limo door Wall Street: zo gezien, zo vergeten. Prachtige metafoor, ondermaatse prent.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de