Un long dimanche de fiançailles

Na het gigantische internationale succes van Le Fabuleux Destin d' Amélie Poulain kreeg Jean-Pierre Jeunet carte blanche. Het grootste budget ooit voor een film in de taal van Molière, de door Amélie een vedette geworden Audrey Tautou en de perfect Frans sprekende Jodie Foster waren de elementen waarmee hij een gelijkaardig (kas-)succes in elkaar wou en zou boksen. Dat is overtuigend gelukt, omdat Jeunet zijn tragikomische romantiek, zijn visuele inventiviteit en zijn vette knipogen weet te transponeren naar de grimmige Eerste Wereldoorlog. Bovendien worden de fantasierijke portretteringen nu ook nog eens in een detectiveverhaal gepast. Hét gebrek uit 'Amélie', namelijk het ontbreken van enig plot, wordt hier gecounterd: 'A Very Long Engagement', zoals de prent in het Engels heet, is een adaptatie naar ene Sébastien Japrisot. Dat is overigens ook de schrijver van bondage-klassieker 'L'Histoire d'O'. Misschien vandaar de schitterend in beeld gezette moordscène, waarbij je uit vogelperspectief de (net door een met zwart leer omhulde intrigante in stukken geknalde) plafondspiegel het lijf van een dikke, geile, vastgebonden vent ziet binnenklieven.

Maar hier gaat het niet om soft-porno, wel om de zoektocht van Mathilde (een mankende Tautou) naar haar doodgewaande liefje Manech (Ulliel, Embrassez qui vous voudrez). Hij was één van de vijf ter dood veroordeelden uit een loopgraaf met de klinkende naam Bingo Crépuscule. Na de oorlog kwam hij niet naar huis. Mathildes oom (Jeunets fetisjacteur Dominique Pinon) bezweert haar hem te vergeten. Maar Mathilde weigert te geloven dat Manech gestorven is en schakelt een detective in om de vier andere veroordeelden en hun verwanten op te sporen. De ontrafeling van het mysterie rond Manechs verdwijning levert steeds nieuwe sporen en steeds nieuwe verhalen op. Dat gebeurt in een storm van barokke Franse dialoog: we kennen exploitanten die enkel om die reden deze film niet zullen willen draaien.

Zij dwalen: het fresco van verhalen wordt immers niet alleen door Jeunets vakmanschap en fantasie, maar ook door schitterende acteurs gedragen. Marion Cotillard (Big Fish) en Clovis Cornillac (Carnages) zijn onvergetelijk, maar ook de intens acterende Jodie Foster (Anna and the King, Panic Room) levert een glansrol af. Jeunet laveert zijn prent met gemak tussen bruisende bordelen en dorre slagvelden. Bindmiddel is de oorlogshorror maar ook de schitterende muziek van Angelo Badalamenti. 'Un long dimanche' heeft een ontroerend, breedvoerig, met kopers ondersteund en door violen gedragen thema -waarom stond deze prent niet op Gent 2004, hét festival dat aandacht biedt aan filmmuziek? Badalamenti is een verrassend element: door het succes van Jeunets vorige film kwam soundtrackmaker Yann Tiersen zelfs op Rock Werchter te staan. Maar de Amerikaan van Italiaanse oorsprong werkte nog vóór zijn legendarische Lost Highway-score aan 's mans 'La Cité des Enfants perdus', en levert hier even memorabele muziek af.

'Un long dimanche' is op en top Jeunet: in de lange introductie worden personages voorgesteld via de objecten en slagzinnen waarvan ze houden. Grappig daarbij is dat Mathilde net als Van Groeningens Sky aan mentale spelletjes doet, van het genre "als ik het einde van de weg bereik vóór die auto dat doet, dan zal ik Manech terugzien". Plagiaat? Whatever. De behoorlijk ingewikkelde speurtocht wordt tsjokvol originele (en vooral visuele) details gestopt -zoals de barman met de houten hand die zijn klanten geluk brengt: "Je touche du bois", zeggen die dan.

Geluk draait meestal om liefde. Zoals alle grote cinema, en zeker zoals die van Jeunet. Mensen houden er van hun eigen soort. Ze schrijven brieven naar elkaar, helpen elkaar, vertrouwen quasi onbekenden confidenties toe. Sterk aan Jeunets laatste meesterwerk is, dat wordt vastgehouden aan die naïeve romantiek (reden waarom velen 'Amélie' haatten) en dat die zelfs nog wordt versterkt door de donkere sfeer van de in Eerste Wereldoorlogsmodder gedrenkte prent. De beelden verleiden in ieder geval. Wie zich ook door de geladen dialoog worstelt en op de speurtocht concentreert, krijgt een betoverende, magisch-realistische, lyrische ervaring in de plaats. Wij kunnen niet wachten tot we dit een tweede keer op het netvlies geprojecteerd krijgen.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de