The Golden Compass

Uiteraard viel het te verwachten, was het een haast logische wetmatigheid met de evidentie van een kinderrijmpje voor kleuters. Wij hebben het hier over de boom in twijfelachtige fantasyfilms van de laatste jaren. Aangetrokken door het intergalactische succes van de Lord of the rings-trilogie, werd er bij de verfilmingen van Eragon, The Chronicles of Narnia en Stardustniet op een euro minder gekeken om uzelf en uw bloedjes van kinderen richting bioscoop en kassa te lokken. En, vraagt u nu, is The Golden Compass, nota bene van de studio die ook de Lord Of The Rings-films produceerde, de nieuwste telg in dit rijtje of kunnen we er ook enig plezier aan beleven? Goh, de synopsis is alleszins ouderwets spannend.

In Lyra?s wereld huizen de zielen van de mensen, de zogeheten daemons, in dieren die naast hun eigenaar lopen. Maar er gebeuren vreemde dingen. Lyra?s oom, Lord Asriel, ontdekt het bestaan van Stof, een substantie die rond bepaalde mensen cirkelt, en een doorgang naar parallelle werelden zou bieden. Hij wil een expeditie naar de pool opzetten om een en ander nader te onderzoeken. Dit zeer tegen de zin van het magisterium, een select en geheimzinnig clubje gezagsdragers dat zijn autoriteit ontleent aan oude dogma?s. Wanneer Lyra?s beste vriendje Roger wordt ontvoerd, is ze vastbesloten hem te bevrijden. De bevallige Mrs. Coulter, een oude vriendin van het schoolbestuur, stelt voor om samen te reizen. Onderweg ontmoet Lyra heksen, een verbannen, pratende ijsbeer en een soort zigeuners die in het verzet staan tegen het magisterium. Slaagt ze erin haar Gouden Kompas, een soort waarheidsbarometer, juist te interpreteren? Wie is Mrs. Coulter echt? Vindt Lyra alle antwoorden op de pool? En slaagt ze erin Roger te bevrijden?

Toegegeven: een mensenleven is slechts een seconde eeuwigheid. Wij hebben dus nooit de veelvuldig bekroonde trilogie His dark materials van de Britse schrijver Philip Pullman gelezen, de romancyclus waar de makers hun mosterd haalden. Toch hebben wij zo?n vermoeden dat de boeken zich tot deze eerste film verhouden zoals een keizer zich buigt over een vlo. Regisseur Chris Weitz duwt met deze The Golden Compass weliswaar op de juiste knopjes van het fantasygenre (geharnaste ijsberen! levensechte heksen! majestueuze vliegende Zeppelins!) maar hij vergeet een ziel in het verhaal te blazen. Als volwassen kijker ben je wel mee met het verhaal, maar het geheel oogt zo flauw, haast als friet/mosselen zonder pikant sausje. Natuurlijk hebben de makers hun pijlen in de eerste plaats op uw kroost gericht, geen probleem, ze schieten maar. Echt grootse kinderfilms zijn echter ook een feest voor volwassenen ?denk bijvoorbeeld aan Wolfgang Petersens onvolprezen The Neverending Story dat ruim 23 jaar na datum nog steeds fier overeind staat.

Niets van dit alles in The Golden Compass, integendeel: de makers hebben er minutieus alle scherpe kantjes - de atheïstische dimensie van het boek, om er maar één te noemen - af geveild tot er een zoutloze brij overbleef. Dat stroomlijnen naar de allerkleinsten zit ook in de acteursregie. Natuurlijk hebben klasbakken als Nicole Kidman en Daniel Craig (denk aan zijn glansprestatie in Casino Royale) in hun linkerpink nog meer drama dan wij in ons ganse lijf, maar toch zie je dat ze zichtbaar op automatische piloot staan te acteren. Ons advies is derhalve zonneklaar: reserveer bij de betere videotheek The Neverending Story en geniet van hier tot aan een fantasiewereld naar keuze.

Filip Hermans Helemaal (niet) akkoord? Lees de