Film Fest Gent 2017

Gent mag dan lang geen Cannes, Berlijn of Venetië zijn, van 10 tot 20 oktober mag de stad zich wel het walhalla van de filmliefhebber noemen. De omvang en het programma van dit altijd weer geslaagde filmfeest, zijn als gewoonlijk opmerkelijk en het verlangen van zekere cinefielen om de toppers van het filmfestivalgebeuren eens mee te beleven, kan weer even de koelkast in, want het is hier en nu dat het te gebeuren staat. Er staan 118 langspelers en 22 kortfilms te wachten. Klaar om tien dagen lang op filmvoer te leven?

De openingsfilm zagen we niet meteen aankomen. Insyriated in een Belgische prent die het Syrisch oorlogsgeweld akelig dichtbij tracht te brengen. De tweede prent van de weinig bekende Philippe Van Leeuw kreeg in Berlijn de publieksprijs en is een waardige en sociaal relevante opener, zoals I, Daniel Blake dat vorig jaar was. 

De selectie van films die in aanmerking komen voor onderscheidingen, oogt in Gent altijd zwaar en serieus. Met zwaar bedoelen we dat je hier niet meteen de meest ontspannende films vindt, maar wel altijd zeer realistische, actuele en boeiende producties van over de hele wereld. Dit jaar in het bijzonder staat de rebelse man centraal, handelen de films meer dan anders over verzet in turbulente tijden, politieke dilemma’s en moreel in het donker tasten. Daar heb je dan ook meteen wat we met serieus bedoelen. Maar ons hoor je daar niet over klagen.

Meest in het oog springend is The Killing of a Sacred Deer. De nieuwe prent van Yorgos Lanthimos (The Lobster), met Colin Farrell en Nicole Kidman in de hoofdrollen, mocht niet ontbreken. Meteen worden we ook tegengesproken dat het zwaar en serieus moet zijn. 

Call Me By Your Name, de al ferm geprezen nieuwe prent van Luca Guadagnino (Io Sono L’Amore) wist gemoederen te verhitten door een relatie tussen een tiener en een volwassene centraal te stellen. Ook Three Billboards Outside Ebbing, Missouri springt in het oog. Deze naar verluidt erg sterke film van Martin McDonagh (In Bruges), met een geweldige Frances McDormand, doet cinefielen vast al watertanden.

Met Zagros is ook België vertegenwoordigd. Deze debuutprent van de Belgische Koerd Sahim Omar Kalifa (van de gelauwerde kortfilms Baghdad Messi en Bad Hunter) belooft een ontnuchterend drama te worden over cultuurconflicten en op proef gestelde integriteit.

Ook de rest van het competitielijstje oogt bijzonder smakelijk, met producties uit Hongarije (The Butcher, The Whore and the One-Eyed Man en 1945), Italië (A Ciambra), Roemenië (The Fixer), Iran (A Man of Integrity), Japan (het woordenloze La nuit où j’ai nagé), Rusland (Tesnota) en Noorwegen (Thelma, van Joachim Trier). We durven ze u nu al allemaal aanbevelen.

In de sectie Galas & Specials treffen we enkele avant-premières aan, zoals het Belgisch-Turkse Blue Silence van Bülent Öztürk (Houses with Small Windows), de Vlaamse films Façades van Clan- en Beau Séjour-koppel Nathalie Basteyns en Kaat Beels, Rabot van Christina Vanderkerckhove en Resurrection van Kristof Hoornaert, Logan Lucky (Soderbergh’s terugkeer naar het grote scherm), Suburbicon van George Clooney en Wonderstruck van Todd Haynes (beide met Julianne Moore). Toppers in deze categorie zijn wellicht You Were Never Really Here van Lynne Ramsay (We Need to Talk About Kevin) en The Square van onze favoriete Zweed Ruben Östlund (Turist).

De focus op Italiaanse cinema stelt lichtjes teleur. De 10 geselecteerde films zouden illustreren dat Italië stilaan weer relevant is op internationaal filmvlak, maar geen van de producties doet ons meteen zin krijgen, al durven we Indivisibili en Pericle Il Nero wel op ons lijstje zetten. Wie graat terugkijkt naar de glorieperiode van de Italiaanse cinema, vindt vast zijn gading in de sectie Classics, dat je de kans biedt toppers als La Battaglia di Algeri, Il Conformista en Une Giornate Particolare op het grote scherm te bekijken.

De sectie Global Cinema is vaak de avontuurlijkste categorie. Je vindt er kleinere, meer aparte producties die soms experimenteel van aard kunnen zijn of de kijker mee laten zoeken. Je vindt er zelden prijzenpakkers of publieksfilms -  en een open blik is altijd nodig – maar wie goed selecteert vind er vast iets smakelijks. Het Amerikaanse Beach Rats doet het beste vermoeden, en ook hier vinden we een Vlaamse film: Ours is a Country of Words van debutant Mathijs Poppe. De subversieve rode draad is ook in deze sectie aanwezig.

In de rest van het aanbod, ingedeeld onder Artists on Film, Sound & Vision, Shorts en Serial Madness, valt ons nog de documentaire My Generation op, waarin Michael Caine gids van dienst is doorheen de swinging sixties. Dat wordt genieten. Maar er wordt in zekere middens vast ook uitgekeken naar pakweg de première van de tv-serie Tabula Rasa van Jonas Govaerts en Kaat Beels met Veerle Baetens, of Becoming Cary Grant, een docufilm die inzoomt op leven en werk van de Amerikaanse ster.

Na tien dagen mag het Vlaamse Charlie en Hannah gaan uit een punt achter het festival zetten. Deze door Woody Allen en Noah Baumbach geïnspireerde komedie in zwart-wit doet ons cinefiel hart niet meteen harder slaan, maar programmatoren Patrick Duynslaegher en Wim De Witte zijn geen prutsers natuurlijk, dus we geven het een kans.

Er staat uiteraard nog veel meer op het programma. Film Fest Gent kruidt het gebeuren als vanouds met interviews, lezingen en expo, die er mee voor zorgen dat je van de ene naar de andere activiteit kan hollen maar je vooral verder onderdompelen in film. In Gent hoeft niets vrijblijvend te zijn en dat appreciëren we wel.  De World Soundtrack Awards krijgen onze sympathie, al liggen we amper wakker van wie met welke trofee naar huis gaat. 

Ervaren festivalgangers hebben het Film Fest in de loop der jaren vast zien veranderen. Met het aantreden van Patrick Duynslaegher als artistiek directeur heeft het programma enkele jaren geleden een flinke, welkome boost gekregen en het aanbod wat beperkter maken was een verstandige keuze. We treffen steeds minder rommel aan op het programma. Ter zijde wel: waarom zijn er sinds vorig jaar ook vrijwel geen voorstellingen meer op de zaterdag na de slotfilm, waardoor het festival eigenlijk een dag minder duurt?

Maar het is ook opmerkelijk in welke mate de gewone filmliefhebber plaats heeft moeten ruimen. Een gezellig filmcafé is de festivalganger niet meer gegund. Het festivaldorp blijkt tegenwoordig voornamelijk uit receptieruimtes te bestaan waarin gasten van sponsors in de watten moeten gelegd worden voor en na een filmvoorstelling waar ze vaak amper interesse voor hebben – 'maar het is gratis hé'. Het gebrek aan financiële middelen van de organisatie is enerzijds onbegrijpelijk, anderzijds betreurenswaardig als dit betekent dat de geldschieters steeds meer aandacht moeten krijgen. De cinefiel drinkt intussen te dure wijn uit een plastic bekertje of frisdrank uit blik in een containerbar die in de loop der jaren steeds kleiner en minder gezellig is geworden.

Het betekent ook dat je op bepaalde avonden – en dan vooral in het weekend – uit minder films kan kiezen omdat sponsorende organisaties hun klanten of personeel ook wel eens willen trakteren. Het Film Fest is dan misschien niet erg duur en de centen moeten ergens vandaan komen, maar de gewone filmfan lijkt zijn plek steeds nadrukkelijker te moeten verdedigen 

Veel Vlaamse films betekent ook: premières. Elke Vlaamse productie op het programma kent zijn rode-lopermoment, waarbij al dan niet ter zake doende BV’s afzakken om gezien te worden, en de media-aandacht voor het festival maximaal is. Die glamour staat wat haaks op de nuchtere Vlaamse aard, maar vooral op de filmbeleving of de relevantie van het festival. Zo'n rode loper hoort er gewoon bij wellicht maar als het niet evident is grote namen naar Gent te krijgen, kunnen we dan wel gewoon doen over iemand als Veerle Baetens?  

Het zijn kanttekeningen, maar we willen als fanatieke festivalganger strijden voor een cinefiel, cultureel feest waar geld en roem geen zichtbare rol in horen te spelen, vooraleer ook daar een sociaal drama over gemaakt moet worden. 

Je vindt hier alle info over het Film Fest Gent.