Munich

Genre: Thriller | Duur: 2u35 | 2005 | Release: 25 Januari 2006 | Land: VS | Regie: Steven Spielberg | Cast: Eric Bana, Daniel Craig, Ciarán Hinds, Mathieu Kassovitz, Geoffrey Rush

Barcelona, Berlin, Paris. Een wirwar van stadsnamen verschijnt en in rode letters licht de filmtitel Munich op. Een summiere openingsgeneriek maar een overduidelijk bewijs dat Steven Spielberg zijn naam niet meer moet inschakelen als marketingsinstrument om een product aan de man te brengen. Het is misschien zelfs jammer dat hij deze keer de marketingscampagnes de rug toekeerde, want de koning van de zomerse crowdpleaser ontpopt zich zowaar tot een meesterlijk verteller. Voor het eerst sinds Schindler's List heeft Spielberg nog eens iets zinnigs te zeggen.

Enerzijds verzaakt de man met zijn 26ste film aan zijn traditionele stokpaardjes, maar toch is het meer dan logisch dat uitgerekend Spielberg, in filmland de stem van de Joodse gemeenschap, één van de belangrijkste bladzijden uit de Joodse geschiedenis naar het witte doek vertaalt. Het verhaal over de Palestijnse vergelding tijdens de Olympische Spelen van 1972 werd eerder al verteld in de documentaire One Day in September, maar over de nasleep werd in alle toonaarden gezwegen. Tot vandaag dus. Wanneer de Palestijnse bevrijdingsorganisatie 'Black September' het Olympische dorp binnendringt en elf slachtoffers maakt, bereikt een golf van paranoia de huiskamers en wordt een ongeziene wraakactie op poten gezet, onder leiding van de jonge Mossad-agent Avner. Samen met zijn vierkoppige entourage trekt hij de wereld rond om vermeende verdachten op te zoeken en te liquideren. Zijn kompanen zijn geen helden, maar even immoreel als de prooi waar ze jacht op maken. Want ook zij, ongeacht welk hoger doel ze dienen, zijn koelbloedige killers die een rekening hebben te vereffenen.

Spielberg weet op briljante wijze de morele en ethische dilemma's van de protagonisten te schetsen en slaagt erin historisch accuraat te zijn zonder te vervallen in een gortdroge opeenstapeling van anekdotische feiten. Munich is zelfs een erg spannende film geworden, wat voornamelijk te danken is aan het scenario van Pullitzerprijs-winnaar Tony Kushner en Eric Roth (Forrest Gump). Zonder gebruik te maken van Hollywoodiaanse truckjes (geen spoor van aanzwellende violen te bekennen) wordt er op een heel efficiënte manier genoeg spanning geëvoceerd om een hele woonwijk van stroom te voorzien. De scène waarin Avner en de zijnen hun aanslag beramen op Mahmoud Hamshari is wellicht één van de meest intrigerende scènes die u dit jaar op het cinemascherm zult aantreffen.

Nog een belangrijke verdienste: Munich weet een meeslepend verhaal te vertellen zonder dat de film zijn boekje te buiten gaat met overdreven sentiment en melodramatiek. Verhalen over geloof in idealen durven soms wel eens een wrange nasmaak te hebben, maar hier worden deze emoties op een zeer serene en oprechte manier in beeld gebracht. Janusz Kaminski, Spielberg's vaste D.O.P., doet wondermooie dingen met zijn camera en geeft Munich een sobere, maar wondermooie look.

Munich kan bovendien ook rekenen op een ijzersterke cast. Geen grote namen die mensen naar de cinema's zullen lokken (fans van Spielberghabitués Tom Cruise en Tom Hanks zijn er aan voor de moeite) maar de sterren van morgen bewijzen wat ze in hun mars hebben: Eric Bana (The Hulk, Troy) is één brok morele vertwijfeling, Daniel Craig bewijst dat hij straks een uitstekende 007 zal worden en Mathieu Kassovitz (Amélie Poulain) , Hanns Zischler en vooral Ciarán Hinds (Road To Perdition) zijn ware revelaties.

Net zoals George Clooney met Good Night, and Good Luck parallellen trekt tussen de klopjacht op communisten tijdens de jaren vijf en de demagogie van het hedendaagse Amerikaanse beleid, toont Munich de kiemen van het geopolitieke treffen tussen het Israël en Palestina van de 21ste eeuw. Talloze middenvingers gingen daarom reeds de lucht in, zowel aan Palestijnse als aan Israëlische kant. In de Verenigde Staten werd de filmposter waarop Eric Bana met pistool te zien was het mikpunt van controverse uit conservatieve hoek. Maar is een wolk van controverse vaak geen teken dat filmmakers af en toe nog belangrijke dingen durven te vertellen in plaats van zich te laten ketenen door een Hollywoodmoraal? Deze prent vertelt belangrijke dingen en vertelt die bovendien met stijl. Munich is Spielberg Grand Cru !