Million Dollar Baby

Scrap was ooit een erg getalenteerde bokser, maar verloor zijn oog in een gevecht. Nu is hij de sloffende conciërge van een boksclub. Maggie Fitzgerald wordt zoals de meeste personages in dit meesterwerk, geïntroduceerd door zijn harde en duister krakende stem: "If she knew one thing, it was she was trash". Het is de stem van Morgan Freeman die het ons -Shawshank Redemption-gewijs- vertelt, en we geloven elk woord. Swank zet Maggie dan ook schitterend trashy neer, met een vet zuiders accent en met de verbetenheid van iemand die niks te verliezen heeft.

Maggie is arm, alleen en éénendertig. Boksen is het enige waar ze zich goed bij voelt. Dus blijft ze Frankie, ooit Scraps verzorger en ondertussen een legendarische trainer, lastigvallen. Ze wil hém als trainer, en niemand anders. Maar ze blijft bot vangen: "I don't train girls", gromt de onliners debiterende grijze macho. En: "tough ain't enough". Maar Maggie zet door, en Scrap weet Frankie te overtuigen. Maggie ontpopt zich tot een killer in de ring, en met Frankie in haar rug slaat ze zich zowaar een weg naar de nationale titelkamp -waar een miljoen dollar op het spel staat. Toch zal een onverwachte gebeurtenis de levens van de drie protagonisten ingrijpend veranderen.

Uit deze synopsis zou je het niet meteen afleiden, maar Million Dollar Baby is een meesterwerk. Van bij de start krijg je harde humor, wat later omslaat naar een erg hard melodrama -in de allerbeste zin van het woord. Eastwood slaagt er zoals de àllergrootste regisseurs in, een potentieel van cliché's bulkend verhaal om te buigen tot een intense karakterstudie. Hoe hij dat doet? Door de schitterende acteurs, door de sterke, onderbelichte cinematografie van Tom Stern (Mystic River) maar ook doordat er geen shot, geen lichtje of geen camerabeweging te veel in zijn prent zit. Die uitgepuurde stijl -een term die filmdocenten gebruiken om het werk van de latere John Ford te kaderen- toont schitterend aan dat een film die op cruciale momenten karikaturale personages opvoert, je toch ècht naar adem kan laten snakken. Zelfs als Maggies zeer karikaturale familie over het scherm waggelt, stoort dat geen second. Je kunt hen door Eastwoods aanpak alleen maar als abstracties bekijken. Over hen gaat het hier niet, wel om Scrap, om Frankie en om Maggie, mensen die van het leven meer kletsen krijgen dan ze verdienen.

Million Dollar Baby kreeg vier belangrijke oscars, en niet de minste. Maar de film had er vijf moeten krijgen. Want de Academy maakte dan wel een hele paar goede beslissingen toen ze Clint Eastwoods vijfentwintigste tot beste film van 2004 uitriep, Eastwood tot beste regisseur, Swank tot beste actrice en Freeman tot beste mannelijke bijrol. En Jamie Foxx leverde zonder twijfel een prachtprestatie met zijn verguldde incarnatie van Ray Charles. Maar de manier waarop Eastwood-de-acteur zichzelf op zijn vierenzeventigste overstijgt, dwingt evenveel respect af als het meesterwerk dat hij heeft geregisseerd. Million Dollar Baby is beheerste, sobere, tijdloze klasse.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de