Funny Games U.S.

Het bericht dat er een remake komt van je lievelingsfilm, geeft een ambigu gevoel. Het levert verwachtingen op die onmogelijk in te vullen zijn, maar tegelijk kan je niet anders dan nieuwsgierig zijn naar het resultaat. Oostenrijker Michael Haneke maakte in 1997 Funny Games, een meer dan bijzondere filmervaring die de meeste kijkers geschokt en walgend achterliet. De controversiële, Duits gesproken film heeft nu zijn Amerikaanse kopie gekregen: Funny Games U.S.. Met Naomi Watts als executive producer en hoofdrolspeelster kon Haneke zijn beruchte film opnieuw maken in een Amerikaanse context. De film heeft een bedrieglijk eenvoudige plot: twee mannen dringen het huis van een jong gezinnetje binnen en terroriseren vader, moeder en kind met allerlei gruwelijke spelletjes. Maar er is nog een extra personage dat nooit in beeld komt: de kijker. Af en toe spreekt een van de indringers het publiek immers aan en benoemt hij hen als wie ze zijn: de kijkers van een film, die met hun actieve blik en passieve lichaam steeds medeplichtig zijn aan de scènes waar ze naar kijken.

Met deze constructie van kijker en film wil Haneke een vraag stellen over geweld in de media. In welke mate is het kijken naar gewelddadigheden onschuldig en in welke mate betekent non-activiteit ook medeplichtigheid? Haneke koos ervoor om van deze Amerikaanse Funny Games een shot-voor-shot remake te maken. Een wat vreemde keuze voor een van de meest originele en spraakmakende regisseurs van deze (post)moderne tijden, maar gezien de weloverdachte regie van de oorspronkelijke film een vrij logische keuze. Haneke wil namelijk de boodschap van Funny Games brengen waar ze voor bestemd was: Amerika. Geen wonder dat het controverse (en een financiële flop) opleverde: de blockbustermassa geniet het liefst van de film in plaats van te denken aan het waarom van zijn filmsmaak. Haneke gooit de zaken immers om en stelt de kijker vragen in plaats van ze te verdoezelen onder Hollywoodgeweld. Funny Games is een rauwe film, ontdaan van alle wildvlees (bijzonder sober camerawerk, geen soundtrack). Haneke poot zijn camera voor de (gruwelijke) scènes neer en maakt de kijker zelfbewust van zijn positie: kijken zonder doen, afwezig in plaats van aanwezig. Funny Games onder thriller of horror plaatsen is dan ook een vergissing, zolang films als Hostel daar ook onder vallen. Dit is een parodie op de horrorfilm, een ontmanteling van de filmervaring en daarom even moeilijk als belangrijk.

Bert Lesaffer Helemaal (niet) akkoord? Lees de