Eighth Grade

Coming-of-agefilms vertellen in se telkens hetzelfde verhaal. Op zijn best weten dit soort films exact de verwarring en complexe emoties te vatten die gepaard gaan met de puberteit, een ervaring die in zekere zin universeel is.

Maar de tijden veranderen natuurlijk. Iemand die opgroeit in 2008 beleeft die periode vast heel anders dan iemand die opgroeit in 2018. Er is dus altijd plaats voor een nieuwe kijk op die levensfase. Het imponerende debuut Eighth Grade voert een dertienjarige op die zich staande tracht te houden in een door sociale media gedomineerd bestaan en weet met overdonderende waarachtigheid alle bijkomende ongemakken, frustraties en successen te vatten.

De 28-jarige Bo Burnham heeft er al een succesvolle periode als comedian opzitten en debuteert met Eighth Grade op spraakmakende wijze als filmmaker - de film werd overladen met prijzen. Het mag duidelijk zijn dat de man geen 13-jarige meisje is en toch meesterlijk exact een geloofwaardig personage gecreëerd heeft. Deze Kayla profileert zich op Youtube met levenslessen rond zelfzeker en sociaal zijn, maar in werkelijkheid is deze doorsnee tiener haast onzichtbaar in een wereld waarin iedereen om aandacht schreeuwt. Haar emotionele pijnen en bekommernissen worden luchtig maar treffend uitgebeeld. Haar vader tracht er liefhebbend te zijn voor haar, maar slaat de bal keer op keer mis. Herkenbaar voor elke kijker, van welke leeftijd ook.

Wat zo knap is aan Eighth Grade is dat het niet al te sterk op een plot steunt maar de gebeurtenissen heel spontaan laat in elkaar overvloeien. Er is dus - net zoals in het echte leven - geen duidelijk aanwijsbaar moment waarop Kayla's leven begint te veranderen. De piekerende tiener besluit haar goede raad maar eens zelf op te volgen, maar doet dat niet vanuit een clichématig omslaan van het roer. Het personage van de oudere Olivia blijkt van levensbelang voor Kayla, maar dat ze zo onnadrukkelijk het verhaal binnenwandelt dat je daar amper bij stilstaat, illustreert mooi hoe de makers voor dat levensechte gaan, waarin mensen en gebeurtenissen pas achteraf beschouwd van waarde blijken.

De jonge Elsie Fischer is heerlijk echt in haar puisterig gefrons, een heerlijke anti-babe wiens ruggegraatloze gedramatiseer nu en dan misschien wat irriteert, maar is dat niet exact wat puberteit is: een periode in je leven waarover je je grotendeels schaamt bij het ouder worden? De nevenpersonages krijgen ook mooi vorm. In een zwembadscène duikt de aandoenlijke sufferd Gabe op, maar net zoals Kayla hem geen aandacht schenkt, verdwijnt hij ook voor de kijker van het toneel: Kayla zit in de ultieme navelstaar-tijd en net zoals zij zich onzichtbaar voelt, heeft ze zelf ook geen oog voor wie buiten haar beperkte oogveld valt. Gelukkig duikt Gabe in al zijn weergaloze onhandigheid later nog op. De jonge Jake Ryan verklaarde overigens gewoon zichzelf gespeeld te hebben. Hij steelt ei zo na de show.

Een raak tienerportret en een knap geënsceneerd vatten van menselijke onzekerheid

Eighth Grade is een raak portret van een jonge tiener anno 2018, een knap geënsceneerd vatten van menselijke onzekerheid - herkenbaar of je nu 13 of 30 bent. Bovenal is dit een bij momenten heerlijke film, die op niet al te conventionele wijze - met muziek van Enya! - een vrij traditioneel verhaal vertelt en daar elke kijker gegarandeerd weet mee in te pakken.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de