Het Tweede Gelaat

Wie De Zaak Alzheimer en opvolger Dossier K wist te smaken is wellicht nieuwsgierig naar wat Het Tweede Gelaat te bieden heeft. Deze derde film rond het rechercheursduo Vincke en Verstuyft lijkt dezelfde toon en stijl als zijn voorgangers na te streven maar het scenario rammelt jammer genoeg langs alle kanten.

Jan Verheyen weet natuurlijk wie zijn doelgroep is: een mak popcornpubliek dat weinig eisen stelt en zich graag gedachteloos mee laat voeren in een berekende samenstelling van spanning, actie en humor. Met Het Tweede Gelaat worden deze kijkers op hun wenken bediend. Voel je je deel van deze doelgroep, aarzel dan niet en ga voor een vlot wegkijkende actiethriller na een vermoeiende werkdag. Verder lezen is dan ook niet nodig.

Wie zijn cinema graag nu en dan wat scherper heeft en zelfs binnen de conventies van een genre op wat kwaliteit hoopt, kan misschien een kritischere kijk aan op deze al te routineuze politiethriller.

Want ondanks de behoorlijke acteerprestaties - maar wie castte Chris van den Durpel als hippe gamedesigner? - en de technische kwaliteiten valt Het Tweede Gelaat maar net matig te noemen. Grote boosdoener is dus het scenario, dat ons een bespottelijk onderzoek laat zien waarin de onwaarschijnlijkheden en clichés zich opstapelen. Dat Vincke en Verstuyft ondanks hun verschillen in aanpak, goede vrienden zijn, wordt ons bij het begin van de film nog eens toegelicht. We zouden aannemen dat hun band wel wat aankan, maar zonder duidelijk aanwijsbare reden gaat Verstuyft solo, daarbij de ene na de andere professionele flater begaand. Dat de komst van een Nederlandse profiler hem evenmin bevalt, maakt hij op kinderachtige wijze duidelijk, alsof iemand zijn vriendje afpakt, en meteen mag de kijker veronderstellen dan dienen ollander met zijn wetenschappelijke blabla de zaak niet vooruit zal helpen.

Het mysterie rond zes onthoofde vrouwenlijken leidt het politieteam de wereld van de psychiatrie in. Ook daar wordt zo’n flagrant loopje met de beroepsethiek genomen dat onze bereidwilligheid mee te gaan in de opzet, tot het uiterste gerekt werd. Of hoe aannemelijk is het dat een psychiater een patiënt in huis wat klusjes laat opknappen? Hoe onnozel is het dat iemand met angststoornissen voortdurend een hamer bij heeft en dat niemand daar vragen bij stelt? Met haar enigmatisch bedoeld geprevel keldert de onervaren Sofie Hoflack overigens elke scène. En dat zijn er heel wat.

De verhaalstructuur rond wat nochtans een intrigerende zaak is, wankelt dus behoorlijk snel. Verheyen gaat niet op zoek naar het geloofwaardige, focust niet graag op het procedurele, sukkelt met karakteropbouw en psychologische consequentie, kan de neiging niet onderdrukken om met ironie en flauwe grappen de ernst te ondergraven. Tracht tijdens het kijken dus vooral niet stil te staan bij de onlogische wendingen en onwaarschijnlijke gebeurtenissen en kijk na de onthulling van de dader zeker niet terug op wat voorafging. Meest illustratief: Verstuyft die beslist dat Rina een veilig onderkomen nodig heeft en haar naar een afgelegen buitenverblijf in een bos brengt, waarna ze de volgende dag gewoon terug gaat werken. Of een vermiste verdachte/getuige die plots doodleuk in Verstuyft’s kantoor staat. Deurbellen of aanmeldingsplichtmatigheden bestaan er niet blijkbaar. En hoe weet die man eigenlijk dat hij zich precies daar moet aangeven?

De weinig eisende kijker wordt op de wenken bediend met deze routineuze actiethriller vol onwaarschijnlijkheden

Verheyen kent weinig mate of beheersing. Een locatie met zwembad ter beschikking? Laat de ondervraging dan maar aan de rand van het water plaatsvinden, ook al slaat dat nergens op. Laat personages verkavelingsvlaams spreken, maar de barman, conciërge en straatagent doen hun zegje wel in het dialect. Een schietpartij op een Antwerpse rommelmarkt? Knal maar wat omstaanders neer. De figuranten zijn overigens eens te meer – wel vaker een euvel in Vlaamse films – amper in toom gehouden en lijken vaak zomaar wat aan te modderen. We zagen Verstuyft graag helemaal Bourne gaan in het centrum van Antwerpen, maar wanneer Verheyen zijn innerlijke Michael Bay loslaat, wordt het helemaal grotesk, zeker in de finale actiescène. De seksscènes tenslotte, zijn potsierlijk Hollywoodiaans.

Jan Verheyen maakt geen films om waardering te krijgen van recensenten of cinefielen, dat weten we al lang. Dat lijkt nog maar eens te willen zeggen dat hij zijn best niet hoeft te doen om aanvaardbaar amusement te brengen. Nu hij 54 is en al 13 eerdere films gemaakt heeft, waarvan een groot aantal succesvol, heeft hij dus al lang bereikt wat er met die opvatting te bereiken valt. Er is duidelijk geen verdere ambitie dan meer van dit soort banale, ongeëngageerde prenten te maken.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de