Lo and Behold, Reveries of the Connected World

Genre: Documentaire | Duur: 1u38 | 2016 | Release: 21 September 2016 | Land: VS | Regie: Werner Herzog | Cast:

Vrij vertaald is de titel van deze docu over ons internettijdperk: ‘ziezo, aanschouw!’. Het eerste woord is afkomstig van ‘LO’, de allereerste boodschap die werd verstuurd tussen twee servers en zo het leven schonk aan het prille concept internet. Eigenlijk was de bedoelde boodschap ‘log’, maar na het aantikken van de eerste twee letters crashte de boel en werd het allereerste bericht niet ‘aanmelden’, maar ‘aanschouwen’. Alsof zich een mirakel voordeed. Deze film speelt met de vraag of die bewondering voor ons eigen technologisch vernuft tot in de eeuwigheid kan blijven duren.

Doorheen een tiental thematische hoofdstukken neemt  Werner Herzog poolshoogte van onze permanent verbonden wereld. De verhalen van mensen dienen daarbij als case studies. Zien ze het als een zegen of een vloek? We horen het pleidooi aan van verschillende zijden, in lofzang of woorden van onheil, als donderpreek of apologie, en zoals we gewoon zijn van Herzog is het nog maar de vraag wie er met de prijs voor excentriekste figuur gaat lopen: het personage of hijzelf. De staalkaart aan mogelijke gespreksonderwerpen wordt dit keer echter veel te breed opengevouwen en dat zorgt voor een flets resultaat. Sommige hoofdstukken zijn een slag in het water, met geïnterviewden die slechts een rol lijken te spelen op het aanvinklijstje van de besluiteloze regisseur, terwijl de intrigerende figuren te weinig worden uitgediept. Gelukkig is de bijdrage van die laatsten een serieus pepmiddel voor de film, met uitspraken en momenten die nog lang na de visie voor een glimlach zullen zorgen. Wat meer op delete drukken in de montagekamer had ongetwijfeld tot een wervelender essay geleid. Of sponsor Netscout zich ook artistiek heeft gemoeid, is niet duidelijk.

Er valt veel te lachen in Lo and Behold, een film waarin de verwondering van de mens over zichzelf centraal staat, niet diens verwondering over de technologie. Het is die insteek die de film een warm hart schenkt. Op zijn sterkst weet Herzog het enthousiasme van zijn personages aanstekelijk te maken, maar soms laat hij het touw wat te veel vieren en vervalt hij in algemeenheden in plaats van de uitersten van het polariserende onderwerp diepgaand te onderzoeken. Daardoor loopt zijn poging om een eigenzinnige bespiegeling over het e-tijdperk te geven regelmatig spaak. We zouden er niet aan denken om een hyperproductief cultfiguur als Herzog af te schrijven. Zelfs het Engels dat elke film opnieuw zonder enige genade door de mangel van zijn Duitse tongval wordt gehaald, mag als voice-over zo blijven. Maar een iets minder voorgeprogrammeerde documentaire had voor een hoop meer vonken kunnen zorgen.