Oslo, 31. August

U herinnert zich misschien nog wel het meer dan goede debuut van Joachim Trier, het psychosedrama Reprise. Daarin vertolken twee vrienden een stel concurrerende auteurs. De zielige kop van Anders Danielsen Lie en is een van de meest memorabele dingen uit dat Noors drama. Dankzij een concept dat men graag 'typecasten' noemt, speelt de uitstekende Noorse acteur een gelijkaardige rol in de tweede film van diezelfde Joachim Trier.

Hij is namelijk Anders, een drugsverslaafde die van het spul probeert af te geraken. Hij is in intense therapie en voelt zich schuldig voor zijn daden. Door zijn afhankelijkheid van XTC, heroïne en andere drugs zien zijn ouders zich verplicht hun huis te verkopen, zijn zus weigert contact met hem en ook zijn vrienden houden een beetje afstand. En dat terwijl Anders vooral moet proberen niet in de verleiding van zijn favoriete substantie te komen.

Wat Oslo, 31. August zo speciaal maakt, is de van Reprise herkenbare fotografie: kil, hel en indringend. De Noorse hoofdstad wordt respectvol en kosmopolitisch in beeld gebracht, zodat je echt het gevoel krijgt dat de drukte en intensiteit van de stad zwaar op Anders weegt. Heel subtiel worden in verschillende frames marginale elementen toegevoegd, zodat de neiging om te hervallen ook visueel voelbaar is. Uiteraard helpt de intrigerende karakterkop van Danielsen - duistere ogen diep in hun oogkassen geduwd, indringende blik, bijna te netjes verzorgd - in het inlevingsproces.

De hoofdvogel in de prent wordt echter afgeschoten door een enkele kleine spielerei. Die wordt net niet genoeg toegepast om te fascineren en al evenmin vaak genoeg om als een one trick pony over te komen. Op enkele momenten hoor je Anders een bepaald gesprek volgen en terwijl het gesprek verder gaat op de klankband, lopen we visueel met de gedachtegang van Anders mee. En die volgt een toevallige passant of een herinnering. Dat leidt dan tot een ongelooflijk ontroerende fragmentering van zijn beleveniswereld waar je als kijker ingezogen wordt. Een leuke trouvaille die de film makkelijk doet onderscheiden van andere gelijkaardige dramatische karakterstudies.

Uiteraard - het zou geen Noordse film zijn - verwordt Oslo niet tot een goed gevoel-prent, ondanks alle hoop die je koestert voor Anders, maar is de hele film eerder een kroniek van een aangekondigde mislukking. Of het dan Weltschmerz, een zwakke persoonlijkheid of een hang naar materiële bevestiging is, hoe dan ook is het relaas van zijn twee dagen vrijheid een schokkend afwachten op de ultieme verlossing. Leuk om weten is ook dat de gebeurtenissen op 31 augustus zelf amper de helft van de film uitmaken.

Beau Janssens Helemaal (niet) akkoord? Lees de