An Education

In deze meer dan oerdegelijke Britse prent staat de 16-jarige Jenny centraal, een intelligent en knap meisje dat op een toelatingsbrief voor Oxford wacht. Geen evidente toekomst voor een puber in de jaren '60, nog steeds een tijd waarin vrouwen eerder huisvrouw dan docent werden. Wanneer een knappe en charmante oudere man in haar leven stapt, beseft ze dat alles wat daar aan voorafging verdomd saai was en de wereld zich nu pas voor haar opent. Etiquettelessen, de cello en Latijn worden omgeruild voor cocktails, jazz en Parijs.

Het knappe aan An Education is dat het zich ondanks het klassieke verhaal van een meisje dat met vallen en opstaan haar naïviteit verliest en de gekende setting van het weinig breeddenkende buitenwijkleven, helemaal losmaakt van die typering. De personages en decors mogen dan al zo Brits als een kop thee zijn, clichés vallen er in de verste verte niet te bespeuren. Bovendien is de fim op dramatisch vlak bijzonder strak gehouden. De Deense cineaste Lone Scherfig, die de de dogma-beginselen van Italian for Beginners omgeruild heeft voor een elegante beeldvoering en vakkundige, zelfs mooie enscenering, dicht geen enkele scène meer dramatische impact toe dan een andere, waardoor Jenny's perikelen met een zekere relativering gebracht worden. De soms bruuske montage bepaalt mee het ritme van de film en verhindert eveneens dat de kijker al te zeer blijft stilstaan bij sommige gebeurtenissen. We leven mee, maar de tragiek is draaglijk.

Geen al te tranerige toestanden dus, geen hysterie of ongenuanceerde conflicten. Integendeel, wat Jenny overkomt zal op een bepaald moment in haar leven zelfs niets meer voorstellen. Alle lof dus voor scenarist Nick Hornby, die zijn personages met liefde maar ook een milde ironie benadert. De uitgekiende casting vervolledigt het plaatje. Alfred Molina zet als Jenny's liefdevolle vader zijn beste rol in jaren neer en Emma Thompson toont zich in enkele korte scènes alweer onovertrefbaar. Carey Mulligan, die met deze prent haar doorbraak kent en meteen voor een Oscar genomineerd werd, legt een waardigheid in haar personage die verhindert dat we haar een slachtoffer of doetje moeten noemen. Jenny weet ook wel dat ze een prijs moet betalen voor deze alternatieve opleiding. Dat bewustzijn spelen, dat maakt dat Jenny eigenlijk nooit écht verbaasd is over de streken van haar minnaar, vereist intelligentie van de vertolker.

Oscarnominaties voor Beste Film en Beste Scenario onderstrepen de uitmuntendheid van deze film. De bescheidenheid en soberheid ervan werken echter ook in het nadeel van An Education. Zo blijft een emotionele impact helaas uit en wordt de kijker wat koeltjes de zaal uitgestuurd. Maar in al zijn lichtvoetigheid én dankzij een prima sfeerschepping valt de prent dan weer een flinke aanrader te noemen.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de