The Fourth Kind

?Hello, my name is Milla Jovovich. I?m an actress. I will be playing the role of Doctor Abbey Tyler. What you are about to see, is extremely disturbing.? We keken met een gemengd gevoel naar de openingssequentie van The Fourth Kind. Milla Jovovich die zichzelf vertolkt ? en daar vreemd genoeg niet echt goed in is ?, haar strakke, ernstige blik, het tollende bos achter haar. Wij hadden zin in een geestige B-thriller, maar dit leek serieuzer. Bloedserieus, want volgens de openingscredits is het verhaal gebaseerd op waargebeurde feiten.

The Fourth Kind vertelt het onverklaarde verhaal van het dorpje Nome in Alaska, waar de inwoners ten prooi vallen aan slaapproblemen na een nachtelijke ontmoeting met een uil. Ze spreken van een 'presence', maar veel meer dan ?You have to experience it to know what it is? hebben ze niet. Hun gemeenschappelijke therapeut Abbey Tyler staat voor een raadsel en gaat op onderzoek uit. Milla Jovovich heeft de rol van zichzelf ingeruild voor die van de heldin ? veel beterschap levert het niet op.

De referentie naar de realiteit wordt aangehouden door verschillende filmisch middelen. Zo last regisseur Olatunde Osunsanmi zogezegde archiefbeelden in, worden acteurs geïntroduceerd als ?? will be playing the part of?? en verontschuldigen de filmmakers zich voor de lage kwaliteit van het opgenomen audiomateriaal. Daarnaast worden splitscreens gebruikt waarin het archiefmateriaal naast het geënsceneerde materiaal gezet wordt ? aan ons om de tien verschillen te zoeken. Of die archiefbeelden nu echt zijn, is het eerste kwartier niet duidelijk. Dat Milla Jovovich een actrice is, wisten we, maar of het verhaal zich daadwerkelijk op feiten heeft gebaseerd, is minder helder. Zijn de vreemde voorvallen echt gebeurd? Alles wordt in het teken gezet om ons daarvan te overtuigen.

Het is paradoxaal wanneer een fictiefilm de realiteit uitbuit. Films als Paranormal Activity en The Blair Witch Project teren op de ambiguïteit tussen wat echt is en wat niet. Cannibal Holocaust, de cultklassieker uit 1980, leidde zelfs tot de juridische vervolging van de regisseur, omdat zelfs de autoriteiten het onderscheid niet konden maken. Net daarin gaan de makers van The Fourth Kind in de fout. Regisseur Osunsanmi gooit zoveel referenties naar de realiteit in je gezicht dat de grijszone snel verlaten wordt en je als publiek weet dat het allemaal niet echt is. Hij wisselt ambiguïteit in voor gekunstelde ingrepen, alsof hij ons dooreen wil schudden met de boodschap 'Dit is echt!'. De erbarmelijke vertolkingen, ook in de archiefbeelden, helpen natuurlijk ook niet om die boodschap over te brengen. Resultaat is een onsubtiele, oninteressante film die door overijverigheid geworden is wat hij wilde vermijden te zijn.

Bert Lesaffer Helemaal (niet) akkoord? Lees de