Monty Python and the Holy Grail

Eigenlijk veronderstelt het een oeverloze pretentie. De beste film aller tijden. Who knows ? Niemand. En zeker niet ik. De lijst van klassiekers die je nog zou moeten zien, is hartverscheurend lang, en de klassiekers die ik dan wel gezien heb herinner ik me nog nauwelijks.

Daarbij... hoe bepaal je de beste aller tijden ? Is het de film die je je het best herinnert ? Waar je het hardst geweend bij hebt ? Die de grootste invloed op je leven heeft gehad ?

?Hoe moeilijker het probleem, des te sneller je het antwoord weet? vertelde een Oude Chinees me ooit. Alle bezwaren en vooronderstellingen ? wegens toch onoplosbaar ? van de tafel vegen en volgende gouwe ouwe, omni-inzetbare filosofische denkpiste inschakelen:

Door een despoot met iets te veel vrije tijd word ik verbannen naar een onbewoond eiland en mag exact 1 film meenemen om de tijdloze verveling te trotseren, dewelke ? En kijk.. het probleem wordt eensklaps zonneklaar. Want welk type film kan je drie maal per dag, zeven dagen per week gedurende de eeuwigheid bekijken zonder dat je hersenen zichzelf na een maand of acht preventief deactiveren? En dan moet ik toegeven dat het niet een onbegrijpelijke Bergman of Lynch wordt, noch een trage Tarkovsky of een mystieke Godard. Want, laten we eerlijk zijn.. hoe geniaal die films ook moge wezen, wie kijkt er zo drie na elkaar ?

Neen, als er één genre is waarvan je kan blijven genieten is het de komedie. En wat is veruit de aller allerbeste komedie aller tijden?

Monty Python and the Holy Grail (1975) is de eerste langspeelfilm van het zestal en meteen ook de beste. Gemaakt met een budget waarmee vandaag de dag een middenklasse Ferrari koopt (250.000 ?) creëerden ze de meest grensverleggende en meest absurde komedie aller tijden, daarmee de lat zo hoog leggend dat iedere komiek na hen maar beter een carrière vliegvissen begint.

Maar eerst iets over Monty Python. Op 5 oktober 1969 werd de eerste aflevering van Monty Python?s Flying Circus uitgezonden op BBC. Bestaande uit vijf Britse acteurs (Graham Chapman, John Cleese, Terry Jones, Eric Idle en Michael Palin) en één Amerikaanse (Terry Gilliam). Wat maakt hen zo speciaal ? Ten eerste zijn het allen universitairen uit de geneeskunde (Graham Chapman), recht (John Cleese), Germaanse talen (Eric Idle en Terry Jones), geschiedenis (Michael Palin) of politieke wetenschappen (Terry Gilliam). De vijf Britten kenden elkaar al voorheen, ze speelden samen in het theatergezelschap xxxxxx. Tijdens een tour van het gezelschap door Amerika leren ze de cartoonist Terry Gilliam kennen. Monty Python ? de naam betekent trouwens niets, ze vonden hem gewoon lollig ? is geboren. In ?69 voor het eerst op tv, zes jaar nadien is de eerste langspeelfilm klaar.

Het budget voor deze film was zo belachelijk klein dat regisseur Terry Gilliam zowat alle denkbare trukjes uit de kast moest halen. De technische crew speelt bijvoorbeeld in haar geheel mee in de film, net zoals alle beschikbare familieleden, er werd maar in één echt (privé-)kasteel gefilmd de rest is bordkarton en de kokosnoten in plaats van paarden is niet ontstaan omdat ze dat zo grappig vonden.

In wezen is de film een road movie, koning Arthur (Graham Chapman) krijgt van God de heilige opdracht de verloren graal op te sporen. Hij richt ter plekke een krakkemikkig gezelschap op dat zich de ?Knights of the Round Table? noemt.. mmm.. Niet dat er echt veel verhaal zit in deze film. Hij stopt ook vrij abrupt wanneer de politie de volledige cast arresteert wegens de moord op een geschiedenisprofessor die out of the blue zo nodig een wetenschappelijk achtergrondje diende te geven bij het verhaal van Camelot. Maar wie maalt er om het verhaal, het zijn de talloze geniale obstakels die de ridders tegenkomen die MPatHG zo geweldig maakt. Eigenlijk is Monty Python and the Holy Grail dan ook nog nauwelijks een film, het zijn eerder een boel sketches die min of meer verbonden zijn via het verhaal van King Arthur.

Gek genoeg is de beste Monty Python film ook de minst bekende en toch kent iedereen The Knights Who Say Ni (ik bedoel The Knights Who Say ecky ecky ecky ecky pi'kang zoop boing), het moordkonijn dat enkel met de Holy Handgrenate (three shall be the number thou shalt count, and the number of the counting shall be three) te verslaan is, de scheldende Franse poortwachter (go away before I taunt you a second time), ..

Holy Grail betekende de definitieve doorbraak voor de Monty Python crew, en met het (enigszins) meer toegankelijke Life of Brain (1979) was heel de crew gelanceerd. Maar het zestal zou nooit meer hetzelfde topniveau halen hoewel The Meaning of Life (1983) natuurlijk nog extreem goed is. In 1989 sterft Chapman aan kanker en de leden zwerven uit. Voornamelijk Terry Gilliam zal bewijzen dat er nog meer in hem zat dan ?alleen maar? Monty Python, in 1985 regisseert hij het beangstigende Brazil, nadien onder meer Twelve Monkeys (1995) en Fear and Loathing in Las Vegas (1998).

Monty Python heeft zich in 10 jaar tijd kunnen ontpoppen tot grensverleggende humor, de Beatles van de lach, het absurde in het alledaagse leven brengen. Pythonesque is dan ook een echt woord, opgenomen in de Oxford Dictionary : "after the style of, or resembling the humour of, Monty Python's Flying Circus, a popular British television comedy series of the 1970s noted esp. for its absurdist or surrealist humour.?

En wie zou daar nu geen eeuwigheid mee willen doorbrengen ?

Onlangs bracht Canal+ France een Ultimate Definitive Final Special Edition DVD van the Holy Grail uit, compleet met boekje, making off, Karaokenummers, intervieuws.. én een directors cut met 33 seconden meer beeldmateriaal ! Need I say more... Kopen!

Frank Moens Helemaal (niet) akkoord? Lees de