Bridge of Spies

Hoewel men nog steeds geneigd is Steven Spielberg te associëren met science-fiction en familie-entertainment en hij in dit genre zeker enkele onovertrefbare klassiekers afleverde (E.T., Indiana Jones, Jurassic Park), is onze zowat meest succesvolle filmmaker ooit misschien vooral de ernstige verteller van realistische, historische drama's als Saving Private Ryan, Munich, Schindler's List en Lincoln. Bridge of Spies mag aansluiten bij dat rijtje. Opnieuw brengt Spielberg ons een franjeloos, gefocust en steengoed gemaakt relaas over een man die zijn eigen missie overtreft.

In dit geval is dat Jim Donovan, een advocaat die in 1957 gevraagd wordt een van spionage beschuldigde Rus te verdedigen. De man in kwestie, Abel, is een bedaarde en gecultiveerde kerel die door het grote publiek als de vijand wordt gezien - we bevinden ons in de koude oorlog en Jan met de pet is op zijn hoede voor de nucleaire dreiging, - maar door Donovan met respect en zelfs als een gelijke wordt beschouwd. Hij deed enkel wat hem gevraagd werd, zo redeneert Donovan, zoals dat ook voor hem zelf geldt. Wanneer de overheid Donovan vervolgens vraagt als onderhandelaar naar Oost-Berlijn te trekken, aanvaardt hij deze opdracht.

Spielberg heeft met Bridge of Spies geenzins een spectaculaire actieprent afgeleverd maar een geloofwaardig opgebouwde praatfilm vol onderhandelingen en discussies. Niettemin sluimert er een subtiele spanning onder de dialogen - de broers Coen schreven mee aan het scenario - en gidsen de sterk uitgewerkte personages van Donovan en Abel ons doorheen een gevaarlijk en opwindend tijdperk. In se gaat het als altijd bij Spielberg om de menselijke kant van het verhaal en om wat die personages symboliseren. Opvallend trouwens dat er nu en dan humor te puren valt uit die karakters.

Opnieuw brengt Spielberg ons een franjeloos, gefocust en steengoed gemaakt relaas over een man die zijn eigen missie overtreft.

De casting van Tom Hanks is daarbij dan ook van zo veel meer waarde dan het initieel lijkt. Dit is enerzijds de doorsnee hardwerkende familieman die plichtsbewust zijn taak uitvoert, het soort onopvallende braverik dat Hanks nu al lang niet meer speelt, maar anderzijds ook een heldhaftige durver, een man die vastbesloten is het goede te doen, ook al is dat meer dan van hem gevraagd wordt. Weinig acteurs zijn geschikt voor dit soort dubbelfunctionele personages.

Met Mark Rylance, vooral bekend als theateracteur maar nu aan een blitzcarrière bezig op het witte doek, heeft Spielberg alweer een mooie ontdekking gedaan. Hij maakt Abel sluw en scherpzinnig, maar wel zeer menselijk en geenszins bedreigend ondanks zijn beroep. Die voorspelde Oscarnominatie zou terecht zijn.

Toch is Bridge of Spies niet zo formidabel door zijn casting of scenario, wel door de verbluffende virtuositeit van Spielberg zelf. Zijn spaarzame, bescheiden manier van vertellen en het achterwege laten van sentiment en grote emoties, blijft ons toch verrassen, al trof je dat al in veel eerder werk aan. Bridge of Spies is tot in de details uitgewerkt maar verliest niettemin geen seconde zijn focus. De scènes bij de Berlijnse muur doen wat uitleggerig aan en missen zeker subtiliteit, maar de fotografie en de montage zijn dan weer over de hele lijn fenomenaal. De soms speelse beeldovergangen illustreren vernuft terwijl de kleuren en cameravoeringen sfeerbepalend zijn zonder ook maar een seconde af te leiden. Daar past geen bombastische soundtrack van John Williams bij, dat heeft Spielberg goed beseft.

Als je zo'n film dan afsluit met een scène die strak staat van de spanning, hoewel er vooral niets fysiek gebeurt, toon je je maar weer eens een meester in je vak. Met de jaren - hij nadert de 70 - wordt Spielberg alsmaar beter.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de