Girl

Genre: Drama | Duur: 1u49 | 2018 | Release: 17 Oktober 2018 | Land: België | Regie: Lukas Dhont | Cast: Victor Polster, Arieh Worthalter, Tijmen Govaerts, Katelijne Damen, Valentijn Dhaenens

De debuutfilms van Vlaamse regisseurs zijn niet altijd even fameus, laat staan dat ze al meteen getuigen van een sterke persoonlijkheid of doordachte visie. Rundskop, Violet, D’Ardennen of The Invader, de producties waarmee respectievelijk Michael Roskam, Bas Devos, Robin Pront en Nicholas Provost gelanceerd werden als filmmaker, zijn illustratief voor een merkbare evolutie: we vinden het stilaan normaal dat er zowat één keer per jaar een jong veulen van zich laat horen met krachtig werk. Dat debutant Lukas Dhont daarmee ook meteen internationaal scoort - o.a. in Cannes-, is echter ongezien. Het verpletterende Girl is een debuut om van achterover te vallen.

Voor dit relaas van de 15-jarige Lara, wiens verlangen om ook fysiek vrouw te worden stilaan werkelijkheid wordt terwijl ze ook nog eens aan haar balletdroom werkt, werd geopteerd om niet de voorspelbare dramatiek te hanteren die stilaan eigen is aan films met een transgenderthematiek. Lara wordt heel goed omringd, heeft een liefhebbende en begripvolle familie, stuit amper op oordelen. Deze slimme en verfrissende invalshoek maakt dat we dit personage veel breder kunnen beschouwen. Ja, Lara is een meisje dat snakt naar de bevrijding uit dat jongenslijf, maar ze is ook een balletdanseres, die keihard wil trainen. Girl groeit aldus niet zozeer uit tot een portret van iemand die van geslacht wil veranderen, maar van iemand die immens veel doorzettingsvermogen hanteert om te komen waar ze wil.

Lara is echter ook ongeduldig, en de film weet met verstommende nuance en inleving voelbaar te maken dat het wachten zwaar weegt op haar mentale gezondheid. Ook hier merk je de wijsheid van de makers: de dialogen zijn vrij beperkt en Lara zelf doet er vaak het zwijgen toe. Wat hoofdrolspeler Victor Polster hier uitbeeldt, grens aan het ongelooflijke. Zijn vertolking als Lara getuigt niet alleen van een gigantisch begrip en inzicht in het personage, hij stelt ook zijn hele lichaam indrukwekkend ten dienst van deze moeilijke rol. Dhont heeft daar zeker zelf de hand in, maar mag de filmgoden dankbaar zijn dat hij deze acteur gevonden heeft. Je vergeet overigens al na enkele minuten dat Lara door een jongen gespeeld wordt.

Ondanks het thema, blijkt Girl tegen de verwachtingen in, niet dieptragisch of zwaar op de hand. Dhont zoekt niet naar het drama, maar laat dingen gebeuren, schijnbaar niet eens geënsceneerd soms. De volwassenen om Lara heen worden klein gehouden, komen zelfs niet eens echt vaak in beeld, maar worden wel erg overtuigend gespeeld. Toch kruipt Girl langzaam in je hoofd en wordt de pijn van Lara stilaan voelbaar, sluimerend, aan de rand van je waarneming. Zo hard iemand anders willen zijn - of net jezelf -, kan je daar aan kapot gaan? De aangrijpende finale suggereert één en ander, maar is misschien wat overbodig: het riskeert dat de impact van dit verhaal gereduceerd wordt tot dat ene moment en doorbreekt ook de naturel waarmee al het voorgaande ons geserveerd werd. 

Meest verbluffend is misschien wel dat iemand van amper 25 zo’n maturiteit en psychologisch inzicht tentoon spreidt om een film af te leveren die nergens onvolkomen of ongeloowaardig aanvoelt. Met zijn eerder werk – waaronder de kortfilms Corps Perdu en L’infini – toonde Dhont al zijn persoonlijke betrokkenheid bij dans, bij het fysieke. Daarvoor werd hij intussen al overladen met prijzen en een Oscarnominatie is zelfs plausibel. Het zal interessant zijn te volgen of en hoe dat thematisch veld zich nog kan uitbreiden in een verdere carrière.