Violet

Bas Devos was na enkele geslaagde kortfilms als Taurus, Pillar en The Close klaar voor het grotere werk, al heeft hij voor zijn langspeelfilmdebuut wel zijn tijd nodig gehad. De artistieke ambitie van dit werk weet hij echter op originele en krachtige wijze waar te maken.

Narratief gezien zweeft Violet enigszins in het ijle. Het is een abstrahering van gevoelens van rouw en verlies, emoties die mensen kunnen isoleren. De tiener Jesse weet simpelweg niet hoe om te gaan met de ontsteltenis na de dood van zijn vriend, die neergestoken werd met Jesse als getuige. In plaats van de filmische clichés rond zo'n tragiek in een nieuwe concept te willen gieten, focust Devos eerder op de banaliteit die rond de dood van een dierbare hangt. De bebloede kleren, de foto's op sociale media, de achtergebleven fiets, de kaarsen en bloemen, vormen telkens de kern van een bedeesde scène waarin verder weinig gezegd wordt.

De onthechting van Jesse wordt echter vooral visueel uitgespeeld. De kijker verliest zelf enigszins de greep op de werkelijkheid door in de gedrongen, gelaagde beeldkaders naar referenties te moeten zoeken. Vaak staat een persoon of object in beeld, of wordt het shot bruut afgebakend als gevolg van de focus. Nu weer is de voorgrond wazig, dan weer nemen we de achtergrond zonder scherpte waar. Je kan aannemen dat in het hoofd van Jesse een psychologisch proces van gelijkaardig onevenwicht plaatsvindt. De titel verwijst ook naar het punt in het kleurenspectrum waarop het zichtbare en onzichtbare niet van elkaar te onderscheiden vallen.

Die wat vaag afgetekende verhaallijn krijgt vorm in korte scènes, waarbij de camera vaak amper beweegt: een collage van bloedmooie schilderijen, duistere tableaus en gestileerde foto's die tot leven lijken te komen. De jongerengroep waartoe Jonas behoort, houdt zich voornamelijk bezig met BMX'en. Ook dat aspect biedt enkele schitterende kansen tot vindingrijke shots. Daar worden dan heel natuurlijk klinkende geluiden opgezet, besprenkeld met flarden van de ongekunstelde gesprekken tussen de pubers.

Een bij momenten bedwelmend potret van een jongen die worstelt met een desoriënterende onmacht.

Violet is een cinematografische triomf en is in het rijtje actuele projecten van cameraman Nicolas Karakatsanis (The Loft, The Drop, Welp) zonder enige twijfel een hoogtepunt. Devos weet dat zeer kundig ten dienste te stellen van een tragisch, beklemmend maar niettemin verteerbaar relaas en die combinatie levert een bij momenten bedwelmend potret af van een jongen die worstelt met een desoriënterende onmacht.

Dit soort producties, waarin een kijker vaak zelf zijn houvast moet vinden, moet zijn aanhang voornamelijk vinden in het festivalcircuit. Het is een verre droom wellicht dat Vlaanderen ooit storm loopt voor de intimistischere, minder prozaïsche werken van filmmakers als Devos, Gust Van den Berghe, Fien Troch of Caroline Strubbe. Anderzijds begrijpen we ook de kritiek dat de boodschap van het wel erg langzaam inwerkende Violet met een klein half uur ingekort misschien ook zou aankomen.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de