Offscreen 2016

Offscreen, of de weelde buiten de mainstream

Kleine jongens worden groot. Offscreen is bijna een tiener. Het alternatieve festival verzelfstandigde jaren geleden als een soort kwalitatievere uitloper van het Brussels Internationaal Festival van de Fantastische Film maar staat ondertussen volledig op eigen benen. Brussel wordt in maart 2016 weer de capital of cult door de negende editie van dit vrolijk veeltalige filmfeest dat dapper vasthoudt aan haar geprefereerde mix van “bad” taste en cinefilie. Dit jaar vallen meer dan 50 films onder die noemer, met een opvallend sterke selectie afgestofte klassiekers en ook heel wat nieuwe releases.  

Kwaliteitsfilm, meer dan ooit

De hilarisch betitelde festivalsectie Driving Miss Crazy leest als een liefdesverklaring aan één van de meest intrigerende thema’s uit de filmgeschiedenis: de psychotische vrouw. Wat een hoop fantastische films, met bijhorende acteerprestaties om van te smullen:  kannibalen Béatrice Dalle en Vincent Gallo in het onrustwekkende Trouble Every Day, Cathérine Deneuve in Repulsion van Polanski,  Shelley Duvall en Sissy Spacek in 3 Women van Altman. De lijst is lang: er zijn films van giallo Italianen Fulci en Bava, er is Possession van Zulawski. Zelfs Fatal Attraction, Hitchcocks Marnie en De Palma’s Sisters ontbreken niet, net zomin als Suddenly, Last Summer en Duitse underground favoriet Der Fan.

Drie films uit dat lijstje staan bovenaan onze terugkijk lijst. Terwijl het prachtige Carol ongetwijfeld zal scoren op de Oscars screent Offscreen een vroegere parel van regisseur Todd Haynes: het ogenschijnlijk gladde maar ultiem ijzingwekkende Safe. Julianne Moore speelt een huisvrouw die geobsedeerd raakt door een zich via de lucht verspreidend virus. In Mademoiselle gaat Jeanne Moureau loos onder regie van free cinema icoon Tony Richardson. Tenslotte is er Mais ne nous délivrez pas du mal, gebaseerd op dezelfde moordzaak als die uit Peter Jacksons Heavenly Creatures. Tijdens de nochtans permissieve seventies belandde deze film choc op menig zwarte lijst.

De cultfilms van morgen

Premières zijn er ook: Laurie Anderson ofte mevrouw Lou Reeds Heart of a Dog, 11 minutes van Jerzy Skolimowski, de Britse “retro-futuristische satire” High-Rise met Tom Hiddleston en Jeremy Irons: yummie.

De cultfilmers van morgen

Het onvolprezen kortfilmmagazine kortfilm.be presenteert op het festival met Shortscreen een eigenzinnige collectie van offbeat korte films van vaak Belgische makelij, plus korte en vaak hilarische interviews met hun makers. Reken ondermeer op Manuel Janssens’ De Mythologische Roof dat onlangs in Amsterdam het Offscreen-powered festival Meet Your Maker won. Meer info over het Shortscreen programma vind je hier.

Lucile Hadzihalilovic

Mindblowing en mindblown madammen troef dus, niet alleen op het scherm. Eregaste van het festival is de Franse Lucile Hadzihalilovic, bekend om haar schrijf- en montagewerk voor haar beruchte partner Gaspar Noé (Enter The Void, Love). Offscreen focust op haar eigen, krachtige output: drie bekende kortfilms (zoals Good boys use condoms), haar bekroonde debuut Innocence met Marion Cotillard, en haar nieuwste langspeler: in Evolution komen we terecht op een eiland dat enkel door vrouwen en jonge jongens wordt bevolkt. Die laatsten worden onderworpen aan mysterieuze experimenten. Goed voor opgemerkte passages op het London Film Festival en het festival San Sebastián 2015.

Guy Maddin

Door festivals als Offscreen kan je doorheen de jaren voeling houden met het werk van top cultartiesten die in de lage landen maar moeilijk een distributeur vinden: Sion Sono (Tokyo Tribe) bijvoorbeeld, en de geniale Guy Maddin (Brand Upon The Brain).  Offscreen serveert een recente documentaire over zijn oeuvre, met getuigenissen van ondermeer Kenneth Anger en Isabella Rossellini. Titel, met knipoog naar Fritz Langs Dr. Mabuse: The Thousand Eyes of Dr Maddin.

Het is bovendien - voor sommigen - uitkijken naar het nieuwste curiosum van de Canadees, The Forbidden Room. The Guardian heeft het in zijn review over “surreal seances and sexploitation remakes: The Forbidden Room features amnesiac chanteuses, a jungle vampire and tormented buttock obsessives. So business as usual, then, for the cult auteur”.

Frank Henenlotter

Amerikaans regisseur Frank Henenlotter maakt exploitation films, het soort betere B-prenten met veelzeggende titels als Basket Case, Frankenhooker of Brain Damage. In de jaren zestig en zeventig werden die vertoond op 42nd street in New York. Offscreen toont een selectie uit dat genre, waarvan Henenlotter ook zijn eigen oeuvre komt inleiden. 

Tenslotte

Obscure Belgische rariteitenfilms uit de seventies in sectie Cinema Bis Belge, een matinee screening van Labyrinth met wijlen David Bowie, een Redrum party in de schitterende soul bar Soul Inn... De derde maand van het jaar zijn er redenen genoeg om langs de verkeersvrije straten van de cult capital te flaneren.  Cinema Nova, Cinematek, Cinema RITCS en Bozar gaan Offscreen!

Jan Sulmont