Roma

Alfonso Cuarón heeft Hollywood even even achter zich gelaten en neemt ons in Roma mee naar zijn jeugd begin jaren '70, naar de wijk Roma in de Mexicaanse hoofdstad. Met deze enigszins nostalgische kijk op het huiselijk leven van vijftig jaar geleden, voegt de regisseur van Gravity, Children of Men en Y tu mamá también een meesterwerkje aan zijn oeuvre toe dat zijn vorige werk haast overklast. In al zijn eenvoud en puurheid is Roma een hartverwarmend en aangrijpend relaas.

Onze gids is de huishoudster Cleo, een jong plattelandsmeisje dat in de stad een doktersgezin met vier kinderen bijstaat. Door haar ogen nemen we het leven van de betere middenklasse waar, zien we een huwelijk uiteenvallen, kuieren we door de straten van Mexico City. Deze protagoniste is aandoenlijk onschuldig maar in de tijdspanne van ongeveer een jaar krijgt ze enkele harde levenslessen.

Roma is echter geen volbloed tragedie. De film vangt beschouwend aan, neemt haast laconiek eenvoudige taferelen waar, laat de actie speels en spontaan ontstaan. Hondendrollen en een te smalle inrit laten ons glimlachen. Wanneer een oudejaarsavond en een bosbrand samenvallen, overheerst de feestelijkheid en wordt van champagne genipt naast de vlammenzee. Toch sluipt de grimmigheid binnen. Het familiegevoel brokkelt af en Cleo krijgt zelf heel wat te verduren. Op de achtergrond krijgen we indrukken van de Mexicaanse samenleving uit die tijd. Hoewel een zekere instabiliteit tot een schokkende gebeurtenis leidt, blijft Cuarón een zekere afstand in acht nemen. Het is zijn verleden, en dat heeft intussen blijkbaar een plaats gevonden.

Deze ogenschijnlijk eenvoudige kijk op het familieleven zindert van authenticiteit en openheid. Nergens worden emoties gestuurd of benadrukt. Het leven zoals het was, zoals we dat ook aantroffen in grandioze films als La meglio gioventù en Boyhood. Films over intieme processen, waarvan het van zo dichtbij aanschouwen als een privilege aanvoelt. Roma is een uitnodiging van de cineast om mee zijn kindertijd te aanschouwen. Dat blijkt niet alleen een eer maar ook een immens genoegen. Je voelt de tijd vorderen, je waant je een extra familielid, je draagt de zorgen van Cleo mee. Indrukwekkend hoe echt en voelbaar Roma zich ontrolt.

Een verhaal dat zindert van echtheid, cinema in zijn puurste vorm, een film voor altijd.

Van gigantisch belang bij deze beleving is de alweer visuele bravoure waarmee Cuarón dit alles in beeld neemt. In tegenstelling tot wat ze zouden verwachten van deze virtuoos, is het camerawerk strak ingetoomd. Elke scène vangt aan met een stilstaande camera die dan langzaam pant en ons meer onthult van de vaak heerlijk gedetailleerde en prachtig taferelen, haast alsof je de volgende bladzijde van een superieur prentenboek omslaat. Er zitten opmerkelijk weinig cuts in elke scène, waardoor een aantal dramatische hoogtepunten nog aan impact winnen. We zien een bevalling die je nooit meer vergeet, een hevige, brutale clash tussen studenten en het leger, een uitje op het strand dat de proporties van een nachtmerrie aanneemt, telkens in één beweging gefilmd en zonder ook maar een streepje muziek. Meesterlijk georchestreerd.

Dat Roma tegelijkertijd op Netflix en in de bioscoop in première gaat, zorgt voor verdeeldheid onder filmkijkers. Wij willen ons niet per se aan een bepaalde kant scharen, maar als opeenvolging van grandioze beelden is Roma cinema in zijn puurste vorm, een ervaring die enkel aan kracht wint in een stille, donkere zaal met een groot scherm, gevolgd door een wandeling of rit naar huis die dit voorrecht laat bezinken. Dit is een film voor altijd.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de