Brokeback Mountain

Genre: | Duur: 00 min. | Release: 22 Februari 2006 | Land: VS | Regie: Ang Lee | Cast: Heath Ledger, Jake Gyllenhaal, Anne Hathaway, Michelle Williams, Randy Quaid, David Harbour

Wyoming, 1963. Jack Twist en Ennis Del Mar worden ingehuurd om een zomer lang samen schapen te hoeden op Brokeback Mountain. Als ze tijdens een ijskoude nacht samen in Jacks tentje belanden, wordt hun relatie plots seksueel. "Zonder iets te zeggen wisten beiden hoe het de rest van de zomer zou gaan", schreef Annie Proulx. "De schapen konden het schudden." Brokeback Mountain verandert het leven van de mannen voor altijd. Zonder dat ze het aan elkaar toegeven, beginnen ze van elkaar te houden. Nog jarenlang blijven ze elkaar opzoeken, tot wanhoop van hun verbitterde vrouwen.

Na de Gouden Leeuw op Venetië 2005 reef Brokeback Mountain begin 2006 zowat elke filmprijs binnen die er vallen te winnen. Terecht? Reken maar. Zodra Gyllenhaals Jack naar cowboycollega Ennis gluurt in de achteruitkijkspiegel van zijn pick-up truck, weet je dat Ang Lees tiende een instant-klassieker wordt. Het ene shot werpt het thema van de hele film krachtig in je gezicht, net zoals de make-up sessie van Madame de Merteuil dat doet in Stephen Frears' Dangerous Liaisons. Hier draait de plot niét om vanitas; wel om het vinden en verliezen van, zeg maar het smachten naar je grote liefde.

Die gevoelens zijn aangrijpend en universeel, en het is dan ook jammer dat de term 'homo-western' overal opduikt. Want Brokeback Mountain is niet louter een gay is ok-pamflet en teert ook niet enkel op het omkeren van de machowaarden in het meest Amerikaanse der filmgenres. Wat zou daar trouwens zo knap aan zijn? Filmtheoretici amuseren zich al jaren met het blootleggen van verdoken (homo-)seksuele referenties in elke Western van Red River tot The Wild Bunch. Brokeback Mountain krijgt dus niet zoveel bekroningen omdat het enkel een genre subversief herbekijkt. Het is vooral een tragisch en aangrijpend verhaal over liefde, dood en leven in het rurale Amerika van de jaren zestig tot tachtig.

Ang Lee levert na Sense and Sensibility, The Ice Storm en Crouching Tiger, Hidden Dragon opnieuw een gedetailleerd tijdsdocument af, waarin alle gebruiksvoorwerpen en kledingsstukken maar vooral de diepe emoties authentiek aanvoelen. Het occasionele snuifje humor -zoals wanneer Jack uitvaart tegen de vader van zijn vrouw- maakt die enkel sterker.

En dan hadden we het nog niet eens over de adembenemende cinematografie. Elk van de overweldigende natuurshots lijkt een schilderij, waarin gigantische wolkendekken het uitgestrekte berglandschap overspannen. Chef camera Rodrigo Prieto 8 Mile, 21 Grams, Frida) leverde fantastisch werk af. Daardoor past 'Brokeback Mountain' bij de grote Lee films: de meticuleus geschetste omgeving bepaalt een zwijgzame figuur zodanig dat hij zijn echte liefde niet kan uiten, met tragische gevolgen. Terwijl Gyllenhaal (Donnie Darko, Jarhead) weer erg sterk speelt, onthutst vooral Ledger (Monster's Ball) als Lee's leading man, die van een gesloten twintiger evolueert tot een gebroken veertiger. Lee's track record (denk nog aan The Wedding Banquet en als tussendoortje The Hulk) wordt met dit ontroerende epos enkel nóg meer divers en indrukwekkend. Nu al dé film van 2006.