Séance on a wet afternoon

Genre: thriller | Duur: 2u01 | 1964 | Release: 20 Juni 1964 | Land: Groot-Brittannië | Regie: Bryan Forbes | Cast: Richard Attenborough, Kim Stanley

London, jaren zestig. Myra Savage, een getroubleerd medium houdt séances. De aanwezigen houden elkaars handen vast tot de kaars midden de ronde tafel aangeeft dat er contact is gemaakt met geesten. Maar Myra helpt het toeval graag een handje – zo verplicht ze haar onderdanige man Billy een kind te ontvoeren. Haar helderziende gaven kunnen de ouders het kind dan terug doen vinden, terwijl Myra en Billy het losgeld opstrijken. De originele roman van Mark McShane werd in 2000 opnieuw verfilmd voor televisie door Japans festivalfavoriet Kiyoshi Kurosawa (Retribution, Tokyo Sonata) . In 1964 gebeurde dat eerder al door een Angelsaksisch dream team.

Brits filmicoon Richard Attenborough (Elizabeth, Jurassic Parc) stierf vijftig jaar na deze film, in augustus 2014. In maart 2015 kwam er een publieke herdenking, bijgewoond door ondermeer Michael Caine, Judi Dench en Ben Kingsley – hoofdrolspeler in zijn Ghandi. Attenboroughs jongere broer David, bekend om zijn BBC natuurdocumentaires, citeerde in zijn speech de eerste woorden die Richard uitsprak in het House of Lords, als parlementslid voor Labour: “I have it on the best authority – from a not so distant relative- that we are related to apes”.

Met Bryan Forbes, later de regisseur van de originele Stepford Wives (1975), maakte Attenborough een vijftal films. Met succes, maar toch bleek mid jaren zestig deze Séance on a wet afternoon, hun laatste collaboratie moeilijk te financieren. Bovendien weigerden actrices als Simonne Signoret of Anne Bancroft de hoofdrol. Door uiteindelijk de Amerikaanse method-actrice Kim Stanley te casten trokken de heren een winnend lot. Stanley speelt fenomenaal en werd genomineerd voor een Oscar als beste actrice, al belandde die uiteindelijk in de schoot van Julie Andrews als Mary Poppins. Richard Attenborough won wel een BAFTA als beste acteur. Terecht, zijn vertolking als uitvoerende sloef die zijn vrouw niet tegen de borst wil stoten is al even indrukwekkend als Stanleys kenau. Bond-componist John Barry en DOP Gerry Turpin (BAFTA voor beste cinematografie) maakten deel uit van de indrukwekkende crew.  

De cinematografie en het spel zijn dan ook effectief uitmuntend. Vooral in de eerste helft van de film zijn we als in een Kammerspiel getuige zijn van bitsige interacties tussen de getroubleerde echtelieden. De film leest als een oefening in het kiezen van camerastandpunten – telkens torent dominante Myra boven haar brave Billy uit. Sterk werk, al had deze lange proloog het gerust met een flink kwartier minder kunnen doen – je snapt al snel hoe de vork aan de steel zit in het gebroken gezin.  

Maar Séance on a wet afternoon is absoluut de moeite. Midden de film gaat het tempo plots crescendo. Huismus Billy riskeert dan lijf en leden om het kind te ontvoeren en het losgeld op te halen. Zijn onwennige, schichtige loopje in metrostations Piccadilly en Leicester Square, hoe hij zich verborgen houdt op rode dubbeldek autobussen en zijn curieuze mini-sitecar brommer de weg op stuurt zijn pure fun en spanning. Daarna keren we terug binnenskamers, waar zijn vrouw steeds verder van de realiteit afglijdt. Misschien komt het door die abrupte tempowissels dat deze verborgen parel wat tussen de plooien van de filmgeschiedenis is gevallen. Gelukkig bracht de Driving Miss Crazy-sectie op Offscreen 2016 daar voor ons verandering in.