Simple Simon

Genre: Tragikomedie | Duur: 1u25 | Release: 16 November 2011 | Land: Zweden | Regie: Andreas Öhman | Cast: Bill Skarsgård, Martin Wallström, Cecilia Forss, Sofie Hamilton

Films die het thema autisme aansnijden, durven al eens in extremen te vervallen. In There’s Something About Mary dient de verstandelijke handicap uitsluitend om humor in het verhaal te introduceren. De klassieker Rain Man benadert het onderwerp dan weer in alle ernst. Andreas Öhman bewijst met Simple Simon dat het ook anders kan. Hij maakt van autisme een aanschouwelijke realiteit die ontroert en tegelijk het bewustzijn aanwakkert.

Simon heeft het syndroom van Asperger. Zijn leven verloopt volgens een strikt schema vol zelfverzonnen voorschriften. Douchen gebeurt met een afgemeten hoeveelheid zeep, kleren draagt hij enkel in rood en blauw. Hij heeft een voorliefde voor perfecte cirkels als tegenpool voor chaos. Wanneer die toch optreedt, raakt hij overstuur. Dan zoekt hij beschutting in een zelfgebouwde raket en zoeft in gedachten door de ruimte. Die is vredig en gevoelens bestaan er niet. I rymden finns inga känslor (meteen de originele Zweedse titel).

Zijn broer Sam is een van de weinigen die hem begrijpt en steunt, zelfs al loopt zijn relatie hierdoor op de klippen. Simon wil hem opmonteren en doktert een ‘wetenschappelijk’ onderbouwd plan uit om hem aan een nieuwe vriendin te helpen. Tot zijn grote verbazing moet hij constateren dat de liefde zich niet naar zijn wetmatigheden laat schikken.

Door de thematiek van Asperger in een verhaal van broederliefde in te bedden, slaagt Öhman erin het ongelooflijke leef- en denkpatroon van Simon bevattelijk te maken. De kijker kan zich makkelijk identificeren met deze of gene broer. Geregeld krijgt het beeld een extra laag met cirkels, tekens en feitelijke opsommingen om zo de wereld te tonen zoals Simon die ziet. Meer dan eens legt een uitgekiende fotografie in een klap de logica van zijn redeneringen bloot.

Bill Skarsgård verdient alle lof voor de verbluffende vertolking van Simon. De boomlange Zweed valt nooit uit zijn rol. Hij weet de mentale staat eigen aan Asperger tot in het kleinste detail te vertalen in expressie en beweging. Zijn grootste verdienste ligt in het feit dat hij het bestaan van Simon niet als zielig afdoet. Zijn hulpeloosheid wekt sympathie op en geen medelijden. Een opmerkelijke acteerprestatie van deze jonge acteur.