Perfume - The Story of a Murderer

Genre: Drama | Duur: 2u30 | 2006 | Release: 18 Oktober 2006 | Land: Duitsland, Frankrijk | Regie: Tom Tykwer | Cast: Ben Whishaw, Dustin Hoffman, Alan Rickman, Rachel Hurd-Wood

Patrick Süskind's Perfume was zowat de Da Vinci Code van de voorbije twee decennia. Het boek ging massaal over de toonbank en de lotgevallen van een lelijk opdondertje met een buitengewoon reukvermogen werden cultureel gemeengoed. Verschillende regisseurs, waaronder Kubrick en Scorcese, flirtten in het verleden met het idee om de novelle naar pellicule te vertalen maar geeneen durfde het risico te nemen. Hoe creëer je immers een visueel spektakelstuk over de wereld der geuren?

Duits überproducent Bernd Eichinger, die al boekverfilmingen van Umberto Eco en Isabel Allende op zijn palmares heeft staan, klopte uiteindelijk aan bij het Duitse goudhaantje Tom Tykwer (Lola Rennt). Tykwer mocht aan de slag met een behoorlijk indrukwekkend budget en het resultaat is er bijgevolg ook naar: Perfume is de beste boekverfilming sinds Peter Jackson's Lord of the Rings -trilogie. De reden waarom de roman onverfilmbaar geacht werd, was voornamelijk Süskind's gave om elke geur, of het nu kamperfoelie of rozemarijn was, naar het literaire medium te vertalen. Tykwer is echter in de quasi onmogelijke opdracht geslaagd en verfilmde het spel der geuren als een sensuele en erotische verkenningstocht doorheen de krochten van het 18de-eeuwse Parijs. 

Ondanks de film over de reukzin handelt, is Perfume in de eerste plaats snoepgoed voor het oog geworden. Tykwer heeft voor de verfilming van de bestseller heel wat van zijn typische cinematografische trucjes moeten opofferen, maar countert dit gemis door een nauw oog voor detail en een sterk gevoel voor authenticiteit. Zo begint het verhaal als een klassieke kostuumfilm in een grauw Parijs dat tot voor kort alleen Victor Hugo uit zijn pen kon schudden. De epische vertelstem van John Hurt (we waanden ons even in Von Trier's Dogville) leert ons dat het 1863 is. Onder de luifel van een viskraam wordt Jean Baptiste Grenouille op de wereld gezet, een kind zo lelijk als de nacht, maar met een extreem goed ontwikkelde reukzin. Zijn gave leidt hem tot bij de meester-parfumeur Baldini (Dustin Hoffman) en al snel overklast Grenouille zijn meester. Van heinde en verre komen mensen naar Baldini's parfumwinkel maar Grenouille blijft verder zoeken naar dat ene ingrediënt dat de basis moet vormen van zijn magnum opus.

Tykwer is geslaagd in de onmogelijk geachte taak een roman over geuren te verfilmen.

Perfume komt langzaam op gang maar dat deert niet: Tykwer neemt de tijd om ons te laten proeven van authentieke stadsfresco's en een schilderachtige ansicht-esthetiek. We hadden nooit durven denken dat de cineast achter het hyperactieve Lola Rennt kon uitpakken met een ingetogen tijdsportret. Hoewel het grootste deel van het budget vooral ging naar karakteracteurs Dustin Hoffman (Baldini) en Alan Rickman (edelman Richis) is het vooral Ben Whishaw die de show steelt. Hij speelt de getroebleerde Grenouille op de juiste manier: als een mens van vlees en bloed en een slachtoffer van zijn eigen fascinaties. Tegelijk zorgt hij er voor dat we hem als kijker onmogelijk sympathiek kunnen vinden. Net als in de roman voelen we mee met hem maar is er ook enige afschuw voor dit duivelse personage. 

Tegen de overrompelende finale verliest Tykwer enigszins de focus en hebben we het eigenlijk wel gehad met Grenouille. Het is een lange zit en zelfs de beste geurtjes vervliegen na 150 minuten.