Paranoid Park

Genre: Drama | Duur: 1u30 | Release: 24 Oktober 2007 | Land: VS | Regie: Gus van Sant | Cast: Gabe Nevins, Taylor Momsen, Jake Miller

24 613. Het aantal films en series dat IMDb onder het sleutelwoord moord plaatst, zegt veel over de culturele populariteit van misdaad en dood. Er zijn de verhalen van de held die een film lang zijn onschuld tracht te bewijzen door een complot te ontmantelen, er zijn de thrillers waarin de politie op een koelbloedige moordenaar jaagt. En dan zijn er de verhalen als Paranoid Park.

Regisseur Gus Van Sant heeft het in zijn nieuwste film over een onopzettelijke moord. Alex is een high school kid in Portland, Oregon. Met zijn pet, skateboard en baggy pants, opzettelijk slordig haar en leave-me-alone-attitude is hij al te gemakkelijk te benoemen als skater. Dat er onder zijn rustige oppervlak heel wat meer aanwezig is, komen we doorheen de film te weten. Hoewel het verhaal vrij eenvoudig is, kiest Van Sant ervoor de objectieve chronologie links te laten liggen. Hij gebruikt een ondoorzichtig systeem van flashbacks, waardoor enkele scènes pas later hun betekenis krijgen door eerdere gebeurtenissen. Narratief tijdreizen, of zoiets.

Een vergelijking met Van Sants eigen Elephant is daarom niet uit de lucht gegrepen. Ook in deze Gouden Palmwinnaar van 2003 speelde de regisseur de notie van tijd uit, maar deed dit door kruispunten vanuit verschillende trajecten te tonen. In Paranoid Park doet hij het omgekeerde. Hij toont enkele punten van een traject, en verbindt ze pas achteraf. Net als in Elephant staat tussen deze punten een delict centraal, aanwezig in zijn anticipatie. En hier loopt Paranoid Park een stuk achter op zijn oudere broer. De misdaad die komen moet, speelt een te expliciete rol in het hele verhaal, waardoor van een onzichtbare dreiging, een paranoïde zweetaanval geen sprake is.

Maar gelukkig is er genoeg eye candy om een land vol blinden mee te genezen. Met de hulp van cinematograaf Christopher Doyle, die fruitschimmel er kan laten uitzien als een regenboog, filmt Van Sant gewone taferelen op zijn eigen, ongewone manier. Vooral de manier waarop hij het menselijke gezicht scherp filmt, maar alles daar net rond flou houdt, is indrukwekkend. Qua casting heeft Van Sant gekozen voor nobele onbekenden, wier schoonheid verborgen is op een puisterige huid (Macy!) of in een minimale mimiek (hoofdacteur Gabe Nevins). Mooie lelijkaards zeg maar.

Hoewel Van Sant met Gerry en Elephant bewees ijle esthetiek te kunnen combineren met een bedrukkende sfeer, is een herhaling van die formule in Paranoid Park minder geslaagd. Een mislukt meesterwerk, maar verre van een slechte film.