La Grande Bellezza

De titel van Paolo Sorrentino's nieuwste film verwijst naar het leven, de liefde of de kunst, maar bovenal naar de ‘eeuwige stad’ Rome. In die zin is dit net als Woody Allen’s To Rome with Love, een liefdesbetuiging aan de Italiaanse hoofdstad.

Onze gids van dienst is Jep Gambardella, een flamboyante journalist die zijn 65ste verjaardag viert. Maar na het decadente feestje volgt een gevoel van weemoed en tristesse. Zowel reflecterend op zijn eigen leven, zich vastklampend aan een restant van macht en nagenietend van een succes van veertig jaar eerder, als mediterend op de zin van het bestaan met het oog op een naderend einde en tussendoor gulzig zwelgend van het mondaine leven, leidt hij ons door Rome zoals we het nog nooit gezien hebben: een plaats van - al dan niet nostalgische - schoonheid, maar ook van decadentie.

Jep wordt met veel overtuiging gespeeld door Toni Servillo, een van Sorrentino’s getrouwelingen, die voor deze rol o.a. de European Film Award won. De rest van de cast bestaat uit een bonte verzameling van soms absurde personages die net iets minder memorabel zijn dan de protagonist, maar al dan niet op komische wijze hun functie vervullen. Hoewel weinig aandacht gaat naar de uitdieping van deze figuren, vinden ze allemaal snel hun plaats en mogen ze telkens weer opdraven in een andere context.

Toch is het vooral de beeldvoering die de ster is van de film. Rome wordt betoverend gevat, waarbij vooral de scènes gefilmd met strijklicht een streling voor het oog zijn. Eeuwenoud beeldhouwwerk, piekfijn aangelegde tuinen, koele kloostergangen en zelfs een hallucinant minimalistische kledingzaak vormen decors die stilistisch verrukkelijk zijn maar tegelijk ook weer die schoonheid en verspilling markeren. De titel zou ook spottend geïnterpreteerd kunnen worden. Voor wiens oog dienen paleizen die altijd op slot zijn?

De fotografie van Luca Bigazzi combineert geraffineerde camerabewegingen met knap uitgekiende kadreringen en een virtuoze mise-en-scène, meesterlijk aan elkaar gemonteerd. Op zijn meest contemplatieve momenten, hanteert Sorrentino een stijl die doet denken aan de poëtische filmtaal van Terrence Malick. In de andere scènes verwijst La Grande Bellezza met eerbied naar klassiekers als Fellini's Roma of La Dolce Vita of Antonioni's La Notte. Of het nu gaat om het majestueuze van een groep flamingo's, het verhevene van een hoogbejaarde non die op haar knieën een trap beklimt, het aanstekelijke feestgedruis van de beau monde of de onwezenlijke creatie van een wandschilderij door een kind, Sorrentino creëert telkens kleine stukjes filmmagie.

Het is een feest en een meditatie, een ode en een afrekening tegelijk.

De soundtrack is daarbij van wezenlijk belang. Net als de plot en de beeldvoering uitermate grillig en afwisselend, zorgt de combinatie van o.a. David Lang, Arvo Pärt, Bizet en Bob Sinclar voor een feest in de oren.

La Grande Bellezza is net als zijn personages snoeverig en gul, leeg en voldaan, cynisch en hedonistisch. Het is een feest en een meditatie, een ode en een afrekening tegelijk. Het plezier waarmee dit alles - soms wat onevenwichtig - aan elkaar gesmeed werd, spat op vele momenten van het scherm. Niet sinds Io Sono L'Amore wist cinema zo'n filmisch genoegen op te roepen waarbij al je zintuigen geprikkeld worden en je cinefiele hart vonken uitslaat van verrukking.

Niet iedereen zal deze lang uitgesponnen, eerder organisch dan gestructureerd vertelde brok cinema kunnen smaken, maar elke cinefiel die iedere keer weer de bioscoopzaal binnenwandelt in de hoop op iets nieuw en betoverend, zal lang kunnen teren op dit stukje heerlijk filmvoer.

Jeroen Van Rossem Helemaal (niet) akkoord? Lees de