Easy Rider

Easy Rider wordt beschouwd als een van de standaard roadmovies. Zoals we in de inleiding aan de hand van John Fords The Searchers duidelijk maakten, wordt de typische roadmovie niet bevolkt met helden maar met anti-helden die een zoektocht ondernemen die niet langer een doel of betekenis heeft. De ondertussen legendarisch geworden slogan van de reclameposter van Easy Rider: 'A man went looking for America and couldn't find it anywhere' zegt wat dat betreft alles.
Begeleid door een nooit eerder geziene eigentijdse soundtrack, en vooral met Steppenwolfs Born to be Wild werd de film een symbool voor het zoeken naar persoonlijke en spirituele vrijheid, los van de hypocriete en corrupte kapitalistische wereld. Hij werd op die manier het filmisch equivalent van een hippiegeneratie die in de naam van vrijheid met kleurrijke, volgestouwde busjes niet alleen on the road trok richting San Francisco maar zelfs naar verre paradijzen als Goa of Kathmandu.
De film geeft vooral in zijn iconografie en muziek een beeld van de sixties-generatie, de eindscène op het kerkhof is wellicht de meest geslaagde filmische vertaling van een trip-ervaring die ooit werd gerealiseerd. De film vertaalt ook perfect de uitsluiting en negatieve reacties die de hippies in hun tijd ervoeren. Ze werden beschouwd als uitschot: 'freaks, longhairs, animals'; en Easy Rider geeft hier op expliciete wijze uiting van door deze woorden stuk voor stuk in de mond te leggen van de racistische en kortzichtige Zuiderse boeren en flikken waar de twee lonely riders mee geconfronteerd worden tijdens hun wilde tocht.
Het jonge publiek was destijds razend enthousiast omdat het eindelijk zijn eigen leefwereld op het scherm kon terugvinden en het succes van Easy Rider leverde Dennis Hopper een plaatsje op tussen andere sixtiesgoeroes die de stemmen waren van de counterculture waaronder Timothy Leary en John Lennon. Maar toch schort er iets aan de film, er is iets meer aan de hand. Laten we maar beginnen met het meest pregnante: het totaal nihilistische einde van de film waarin de twee bikers brutaal afgeschoten worden door twee hillbillieboeren die hen voorbijrijden. Waarom zo'n einde? Het is in elk geval kenmerkend voor de roadmovie, denk maar aan het brutale einde van die andere trendsettende roadfilm Bonnie and Clyde, die twee jaar eerder werd voltooid.
Maar wat betekent het voor een film die als symbool van de tegencultuur wordt beschouwd? Is er dan geen hoop op verlossing? Uw rijk niet kome? Het lijkt er sterk op. Een tweede belangrijke scène die dit lijkt te bevestigen, is de laatste kampvuurscène waarin ze na hun bezoek aan Mardi Gras eigenlijk op het einde van hun bestemming zijn gekomen. 'We're rich, Wyatt. Yeah man, we did it?You go for the big money and then you're free, you dig!' roept Billy uitgelaten naar zijn compagnon. Wyatt antwoordt hierop doodernstig dat ze het verknald hebben: 'You know Billy. We blew it.'
De totaal verschillende karakters van de twee protagonisten komt in deze scène fundamenteel tot botsing: voor Billy is de tocht gelukt, ze hebben hun bestemming bereikt, geld wordt voor hem gelijkgesteld met vrijheid. We zouden Billy als een symbool kunnen zien van iemand die zich om de verkeerde redenen tot het hippieleven heeft bekeerd: vrije sex, drank, drugs en non-conformisme, in zijn hart blijft hij echter een kapitalist die geen enkele voeling heeft met de hippie-idealen van broederliefde en broederlijk delen. Wyatt daarentegen lijkt te beseffen dat hun project reeds van in het begin verkeerd zat en gedoemd was tot mislukken. Wie immers in het begin van de film heeft opgelet zal zich herinneren dat ze het geld waarmee ze op de vlucht slaan op een smerige manier verkregen hebben: ze kopen tegen belachelijk lage prijs coke aan bij Mexicaanse boeren en verkopen die voor het tienvoud door aan hun 'connectie' in Amerika. Het toppunt van kapitalistisch misbruik dus. Bovendien is de titel, Easy Rider, slang voor een pooier die zijn hoeren uitbuit.

Ils Huygens Helemaal (niet) akkoord? Lees de