Downsizing

Downsizing ruikt initieel iets te veel naar een conceptfilmpje: zo’n halfslachtige komedie die de Hollywoodformule volgt zonder echt inventief genoemd te worden. Dat de mensheid er in slaagt zichzelf te verkleinen ten einde de natuurlijke bronnen niet uit te putten, wordt in handen van de inventieve Alexander Payne echter een heel ander soort film. Alleen valt moeilijk te benoemen wat voor soort precies.

In de eerste helft groeit Downsizing uit tot een entertainende, slim gedoseerde sociale satire waarin het erg middelmatige echtpaar Safranek na lang wikken en wegen besluit het verkleiningsproces te ondergaan. Hun mager kapitaal blijkt immers véél meer waard te zijn in de miniwereld en hé, je doet er het milieu ook nog eens plezier mee. Wanneer Paul en Audrey echter niet allebei even overtuigd blijken van deze ingrijpende en onomkeerbare verandering, lijkt de film een andere weg in te slaan.

Vanaf dat moment lijken Payne en co-scenarist Jim Taylor geen enkel idee meer te hebben waar ze met de plot heen willen. We maken kennis met enkele leuke personages als Paul’s levenslustige buurman (Waltz) en een dissidente Vietnamese met een kunstbeen (Hong Chau in een bekroonde rol) en hoewel zij Paul’s leven een broodnodige injectie van ondernemingslust en plezier geven, maken ze de protagonist niet bepaald veel interessanter. Het is een vraagteken wat Matt Damon in deze passieve rol van ouwelijke houten klaas zag.

Wanneer de personages uiteindelijk in Noorwegen in het gezelschap van raaskallende kwieten de zon gaan groeten en er zich een plan ontvouwt om de mensheid te redden, zijn we zover van het originele uitgangspunt verwijderd dat onze meegaandheid flink op de proef gesteld wordt.

Wil Downsizing uiteindelijk een ecologische parabel zijn, een invraagstelling van maatschappelijke onrechtvaardigheden of simpelweg een portret van een saaie piet die tot enige zelfrealisatie komt, geen van deze bedoelingen lijkt ons in de lijn te liggen van wat Payne gewoonlijk betracht met zijn films. Na een heel lange zit blijven van Downsizing jammer genoeg enkel de onvolkomenheden en het gebrek aan betekenis over.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de