The Dictator

Genre: Komedie | Duur: 1u23 | Release: 16 Mei 2012 | Land: VS | Regie: Larry Charles | Cast: Sacha Baron Cohen, Anna Faris, Ben Kingsley, John C. Reilly, Jason Mantzoukas

Welk typetje Sacha Baron Cohen ook op ons loslaat, het lijkt toch steeds zijn eerste betrachting de controverse op te zoeken met beledigingen en grove humor. Na Ali G, Borat en Brüno is de dictator Aladeen het vierde typetje van de Britse komiek dat zijn plaats vindt op het grote doek, en eens te meer gaat dat gepaard met even grappige als idiote strapatsen die zeker in een conservatief Amerika niet allemaal even goed onthaald zullen worden.

Aladeen is een vrij onwetende, machtsbeluste dictator van een Afrikaans land dat door de VN onder vuur ligt vanwege zijn continuë schending van de mensenrechten. De megalomane alleenheerser leidt een luxueus leven waarbij hij Hollywoodsterren inhuurt als prostitué(e)s en ieder die hem in de weg staat laat liquideren. Stiekem verlangt hij echter naar een warme knuffel. Wanneer hij uiteindelijk de confrontatie met de VN wil aangaan, trekt hij met een imponerend gevolg naar New York. Daar neemt zijn leven een immense wending. 

De dictator is een geslaagd typetje. Zijn wereldvreemdheid, hét excuus om domme en shockerende uitspraken te doen, doet vertrouwd aan: ook Brüno en Borat werden gekenmerkt door zelfoverschatting en onwetendheid. In die zin blijft Cohen vooral figuren bedenken die hem in staat stellen de controverse op te zoeken. Stoute en beledigende humor willen we toejuichen. Andy Kaufman creëerde er destijds al een haat-liefdeverhouding met zijn publiek mee; South Park is bijvoorbeeld verfrissend in al zijn brutaliteit. Het onderuit halen van de gevestigde waarden en het establishment ligt Cohen ook, maar zijn neiging om één en ander te bedekken met infantiele, platvloerse, vulgaire grappen, maakt dat je een onevenwichtig allegaartje krijgt van diverse soorten humor. 

De ene grap slaat dus beter aan dan de andere. Alaheen's racistische en vrouwonvriendelijke uitspraken, de pis- en kakgrappen, de doorgedreven herhalingen, de onverholen spot met de VS, de woordspelingen (Emer Gencyonly!), het is onmogelijk om toch niet enkele keren hardop te moeten lachen. De scène waarin de dictator een bevalling leidt, is dan weer zo extreem plat, dat je in Scary Movie-sequel waant. Het begrip goede smaak is rekbaar, maar niet tot in den treure. De aanwezigheid van een als vanouds beperkte Anna Faris in de zoveelste rol van leeghoofd, versterkt dit gevoel nog. 

Het onevenwichtige aanbod van grappen wordt dan nog eens in een bijzonder onsamenhangend, futiel verhaal gegoten, waardoor The Dictator weliswaar een vaak hilarische, op een leuke manier aanstootgevende film te noemen valt, maar er nergens echt sprake is van een goéde film. Cohen is een topkomiek, en zijn aanwezigheid in Sweeney Todd, Hugo en het volgend jaar te verschijnen Les Misérables, toont aan dat men nog veel andere talenten in hem ziet. Eigenlijk begint dit soort films zich dus stilaan toch wat beneden zijn waardigheid te bevinden.