Dagen zonder lief

Felix Van Groeningen liet met Steve + Sky een frisse wind door het Vlaamse filmlandschap waaien. Toch was zijn debuutfilm in meerdere opzichten een marginale film, eerder experimenteel aandoend in het brave Vlaanderen, gericht op een klein publiek en met personages die zich in de rand van de maatschappij bewegen. De opvolger is een stuk toegankelijker en beheerster, maar Van Groeningen heeft zich geenszins gecompromitteerd. Dagen zonder lief is een tegelijk ontwrichtend als zalvend beeld van een nieuwe generatie volwassenen en kan gerust een juweeltje genoemd worden.

Via zwarte Kelly, geblondeerd weliswaar en om onbekende reden terug gekeerd uit de VS, leren we een groepje mensen kennen die enkele jaren voorheen nog een vriendengroep vormden. Het koppeltje Kurt en blonde Kelly hebben een zoontje en een hond. Kurts beste vriend Frederic laat zijn leven leiden door zijn rijke vriendin. Nick is de bon-vivant van dienst. Als cafébaas lijkt zijn leven één lange uitgaansavond te zijn. En dan was er nog Patrick. Was. De terugkeer van zwarte Kelly doet de klok enkele jaren terug draaien. Emoties worden omgewoeld, dromen gereanimeerd, keuzes geëvalueerd. Onvermijdelijk stevenen de zoekende personages op een conflict af: met zichzelf, met elkaar, met hun bespottelijk tuinornamenten en ikea-interieurs die hun ambities vervangen hebben, met het ingeslapen provincienest waarin ieder weldenkend mens een bestaanscrisis staat te wachten. En dat alles dankzij Kelly. Of net door de schuld van Kelly?

Het ambiguë antwoord is verpakt in een film die prikt en prikkelt en kerft en kalmeert tegelijk. De personages worden door Van Groeningen bekritiseerd, maar ook gekoesterd. We herkennen ze hoe dan ook, met al hun onhebbelijkheden en vreemde kuren. De formidabele cast, aangevoerd door een weergaloze, betoverende Wine Dierickx, doet zijn werk met een ongeziene naturel en een perfect beheerste dramatiek. Je gelooft elke scène. De dialogen zijn levensecht, de (vaak erg grappige) situaties vloeien als vanzelf uit elkaar voort zonder dat je een scenario zijn werk voelt doen - met dank aan Arne Sierens trouwens, die meeschreef aan het verhaal - en de thematiek is even universeel als typisch Vlaams. De keuze van Sint-Niklaas als achtergrondstad is subliem -al had het ook Aalst, Dendermonde of Mechelen kunnen zijn: provinciale would-be grootsteden waar de ambities contrasteren met de aard van de bewoners, waar iedereen elkaar kent en je doen en laten nooit ongezien blijft. Dat de acteurs een beetje van overal komen, bezorgt de film een aardige mengelmoes aan accenten. Met de locatie doet Van Groeningen zich ook het voordeel de geurbaniseerde schoonheid van Vlaanderen in beeld te kunnen brengen. Dat maakt van Dagen zonder lief een typisch Vlaamse film, wat voor een keer eens positief is.

De vele luchtshots, beelden van rotondes (ook al kenmerkend voor Steve + Sky), lege pleinen (het aantal figuranten is tot het minimum beperkt om de geïsoleerdheid in de verf te zetten), flatgebouwen en meer betonnen pracht, geven de film ergens ook een poëtisch tintje. DOP van dienst Ruben Impens stuurt zijn camera door land en water, dansvloer en huiskamer, expresweg en luchtruim. Belichting, montage en beeldvoering zijn optimaal gebruikt om een unieke nostalgische, maar ook hoopvolle sfeer op te roepen. Dagen zonder lief is aldus een bruisende film geworden die uw hart in brand steekt en je huid laat sidderen. Gelukkig is daar jazzmuzikant Jef Neve, wiens oorstrelende soundtrack een warme deken vormt. De combinatie van kalmerende piano met de pure euro-trance/trash van Lasgo, werkt als een xtc-pil. De platte hit Something krijgt leven ingepompt en blijkt zowaar een ode aan het leven te zijn.

Een teder, opwindend, herkenbaar en raak portret van een generatie

Het is niet de eerste keer dat een artiest -of het nu een muzikant, filmmaker of schrijver is- tegen de dertig aan terugblikt op de jaren van jongvolwassenheid en meteen een portret schets van zijn generatiegenoten. In de Amerikaanse independentindustrie draaiden pakweg ook Lonesome Jim en Garden State om dit soort verhalen. Een Vlaamse variant was meer dan welkom, al gaan we niet stellen dat Van Groeningen zich door andere films heeft laten inspireren. Dagen zonder lief is veeleer een unieke en persoonlijke verwerking van een herkenbaar gegeven. Het is voor iedereen pijnlijk vast te stellen dat vrienden uiteengroeien en andere, soms zelfs onbegrijpelijke keuzes maken. Of zelfs helemaal niet kiezen en zich gewoon laten drijven. De tijd vliegt voorbij en onderweg sleurt hij mensen mee, weg uit je gezichtsveld, je hart of je leven. Iedere (bijna-)dertiger weet waarover we het hebben.

Rep u naar Dagen zonder lief en vind eindelijk begrip, herkenning en troost. Of zoals Nick het zegt 'D'er is zoveel da ge kunt doen in't leven'.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de