Close Encounters of the Third Kind
Genre: Invasion Movie
| Duur: 2u12 | Release: 1 Januari 1977 | Land: VS | Regie: Steven Spielberg | Cast: Bob Balaban, Melinda Dillon, Teri Garr, François Truffaut, Richard Dreyfuss
Close Encounter of the First Kind: De waarneming van een ufo. Close Encounter of the Second Kind: De waarneming van de wezens in een UFO. Close Encounter of the Third Kind: Een ontmoeting met buitenaardse wezens.
De verschillende soorten Close Encounters werden opgesteld door Dr. J. Allen Hynek, volgens sommigen de vader van de Ufologie. De man was tijdens de periode 1952-1962 adviseur in het project Bluebook waarover we in de inleiding van deze klassiekerreeks al spraken. Hij stelde een classificatiesysteem op dat zogenaamde encounters moest identificeren.
De film Close Encounters of the Third Kind verscheen in 1977. Een jaar waarin de wereld een ware ufogolf kende. Overal ter wereld werden een record aantal waarnemingen gedaan. De film werd voorafgegaan door een intensieve mediacampagne. Voor Columbia Pictures was het meest ambitieuze advertentiecampagne in vijftig jaar. In tijdschriften verschenen advertenties van 2 bladzijden die het thema en de titel van de film moesten duidelijk maken. Zes maanden lang verschenen advertenties in 27 Amerikaanse dagbladen. Naarmate de releasedatum dichter kwam groeide het enthousiasme. Op televisie werden de trailers van de film getoond. Het enthousiasme voor ufo?s bereikte een hoogtepunt. Bovendien kondigde ook Star Wars zich dat jaar aan. Of er een verband bestaat tussen de release van de film en de explosie in ufo-waarnemingen is niet aan te tonen. Maar uiteraard doet het even de wenkbrauwen fronsen.
Roy Neary (Richard Dreyfuss) is een doordeweekse Amerikaan. Hij heeft een job, een vrouw, kinderen en hij woont in een zogenaamde suburb. Wanneer Neary op een avond met zijn truck over een verlaten weg rijdt, verandert zijn leven. Zijn truck valt stil en plots beginnen dingen rondom hem te bewegen. Dan verschijnt plots een licht boven zijn truck. Neary kijkt buiten en ziet een fel licht op hem neerschijnen. Maar Neary is niet de enige die iets merkwaardigs meemaakt. Een team van wetenschappers onder leiding van Claude Lacomb, gespeeld door de regisseur François Truffaut, gaat over de hele wereld bizarre fenomenen onderzoeken. De wereld lijkt aan de vooravond te staan van een heel bijzondere gebeurtenis.
Ondertussen worden Neary en de vrouw Jillian Guiler achtervolgd door een visioen. Neary leert Guiler kennen tijdens een van zijn ufo-ontmoetingen. Iedereen die de ufo?s zag ziet steeds weer de zelfde vorm opduiken. En dat kan op alle momenten van de dag gebeuren zelfs bij het avondeten wanneer Neary de vorm in zijn portie aardappelpuree lijkt te zien. Jillian beleeft een nachtmerrie wanneer haar zoontje Barry dan ook nog eens wordt meegenomen door de buitenaardse wezens.
De onderzoekers staan dan op punt om het mysterie te onthullen. In India vinden ze een grote groep mensen die een bepaald deuntje lijken na te zingen. Na grondig onderzoek blijkt dat dit melodietje de sleutel is tot de talloze waarnemingen. De onderzoekers komen tot de conclusie dat het deuntje eigenlijk een rekenkundige serie is. Het zijn coördinaten die wetenschappers naar Devil?s Tower leiden, een rots midden in de vlakte van Wyoming. Het plan bestaat erin om het hele gebied uit te roepen tot rampgebied. Op die manier worden pottenkijkers op een afstand gehouden en kan de ontmoeting in het geheim plaatsvinden. Neary en Guiler komen er na het zien van Devil?s Tower op tv achter dat dit hun vreemde visioen is. Al die tijd proberen ze de berg na te tekenen. Ze besluiten om samen naar Wyoming te rijden. Daar aangekomen blijkt dat het Amerikaanse leger alle touwtjes in handen heeft. Beide weten echter tot de plaats van de ontmoeting door te dringen. Wat dan volgt is eigenlijk een schouwspel van special effects en mythologie.
Het idee voor de film kreeg Spielberg nadat hij in 1961 het verhaal van Betty and Barney Hill las. Zij beweren ontvoerd te zijn door buitenaardse wezens. Spielberg schrijft dan een script genaamd Encounters waarin een tienerkoppeltje een ufo waarnemen. Later, tijdens de opnames van Jaws, gaat de film Watch The Skies heten. Het decor is een Amerikaanse legerbasis waar een militair werkt die het moe is steeds maar weer de ufo-waarnemingen in de doofpot te steken. Het script komt bij Paul Schraeder terecht die slecht ruwe schetsen van het verhaal bewaart en de mythische elementen toevoegt.
Close Encounters of the Third Kind is voor Spielberg waarschijnlijk zowat de belangrijkste film die hij maakte aan het begin van zijn carrière. Verschillende elementen die we in deze film het eerst zien zullen we later bij Spielberg terugzien. Denken we maar aan de scène waarin het kind van Guiler wordt ontvoerd. De scène doet fel denken aan het latere Poltergeist. Maar ook de ontmoeting met de buitenaardse wezens en vooral de aanblik van het moederschip vinden we opnieuw in E.T, waarin we ook de combinatie van angst voor de wezens bij de aardbewoners en de uiteindelijke zachte aard van de wezens terugvinden. In Close Encounters krijgen we ook voor het eerste vliegende schotels in alle maten en vormen te zien. Hiermee zette Spielberg een trend voor de latere jaren 1980 scifi-films. Later zette hij ook nog de sci-fiserie Taken op poten.
Van Close Encounters werden verschillende versies op de markt gebracht. Zo is er de Director?s Cut met daarin scènes die niet in het origineel te zien zijn. Encounters is een van de weinige films waarin de invasie met vriendelijke bedoeling gebeurt. Er zit zelfs enige religie in de film.
Alleen al de slogan van de film "We are not alone" heeft een kerkelijke inspiratie. Het geloof in buitenaardse wezens is op zich ook een religie. Denken we maar aan sektes zoals Heaven?s Gate. Spielberg weet met zijn film het publiek mee te trekken in een achtbaan van sensaties. De uiteindelijke duidelijke conclusie van Spielberg is wel dat we inderdaad niet alleen zijn. Het motto "I Want to Believe" is hier zeker van toepassing.