Afterschool

Vergeet die knullige 3D-gimmick en die idiote brilletjes die u daarvoor opmoet. Dé trend van het moment op het witte doek is de invloed van de YouTube-perceptie. De hand-held-camera-estethiek drukte de voorbije jaren zijn stempel op genrefilms (George Romero's Diary of the Dead), mockumentary's (Brian DePalma's onder de radar geslipte Redacted) en zelfs Amerikaanse blockbusters (het heerlijk entertainende Cloverfield). Een stand van zaken opnemen was dus dringend nodig. Antonio Campos, met 24 lentes ook nog een kind van de YouTube-generatie, levert met zijn debuut Afterschool een ontluisterende kijk af op de videocultuur anno 2009.

Er is geen betere plaats om een overpeinzing over kijken en bekeken worden dan een Amerikaanse high school . Dat is hoe dan ook een plaats waar blonde cheerleaders zich ten alle koste voor de lens van de camera's willen werpen. De cheerleaders in kwestie zijn de gezusters Talbert, twee typische prom queens die aanvankelijk het typisch Amerikaanse karakter van de school symboliseren. Later bezwijken ze echter aan een overdosis.

Robert, een timide student die uren slijt op videowebsites, filmt als bij toeval het voorval en maakt daar een videomontage van, ter herinnering aan de tweeling.

Net zoals de Canadese filmmaker Atom Egoyan dat deed in zijn jongste film Adoration, zo toont Campos hoe wij kijken én vooral herinneren aan de hand van videobeelden. Het is geen toeval dat Afterschool begint met banale familiebeeldjes of een ridicuul shot van een katje dat een piano bespeelt.

Afterschool toont dat de macht bij de maker van de beelden ligt en hoe die dus zijn kijker stuurt. YouTube is waar roem te rapen valt en een foute escapade van tweede rangsterren tot miljoenen muisclicks kan leiden. De jonge filmmaker kaart heel wat thema's aan zonder te nadrukkelijk op de knoppen te duwen. Zo toont hij ook hoe de macht niet zozeer bij de filmmaker ligt, maar veeleer bij de monteur. Die kan de werkelijkheid immers naar eigen goeddunken inkleuren, waardoor de film ook werkt als metafysisch pamflet over de daad van het kijken.

De klinische observaties, de rigoreuze longshots en het arena herinneren aan Gus Van Sants bezwerende high school-drama Elephant. Alleen beschikt Campos niet meteen over Van Sants gave om de kijker te hypnotiseren. De cineast verliest op verhalend vlak af en toe de pedalen en zijn pamflet lijkt vooral zijn eigen mening te staven.

Als statement is Afterschool een interessante brok kijkvoer die voor heel wat discussie zorgt. Helaas is de manier waarop de cineast zijn opinies staaft te droog en visueel te oninteressant om te beklijven.

Als je ons nu even wilt excuseren, want wij voelen plots opnieuw de nood om onze favoriete YouTube-scène (Grandma kicks baby!) nog een paar duizend keer opnieuw te bekijken!

Sven De Hondt Helemaal (niet) akkoord? Lees de