Dune

Genre: Science-fiction | Duur: 2u35 | 2021 | Release: 15 September 2021 | Land: VS | Regie: Denis Villeneuve | Cast: Timothée Chalamet, Rebecca Ferguson, Oscar Isaac, Jason Momoa, Josh Brolin, Javier Bardem, Zendaya, Charlotte Rampling, Stellan Skarsgård, Dave Bautista, David Dastmalchian, Stephen McKinley Henderson, Sharon Duncan Brewster

De best verkochte science-fictionroman ter wereld werd in 1986 voor het eerst verfilmd, maar David Lynch bleek niet de juiste man op de juiste plaats en Dune werd verafschuwd door fans en critici. Denis Villeneuve kon er meteen van uit gaan zijn dat zijn poging niet slechter zou zijn of met minder enthousiasme zou onthaald worden. Het valt moeilijk in te beelden dat fans van het boek en liefhebbers van spektakelfilms dit keer opnieuw teleurgesteld zullen zijn. Dune is weergaloos in al zijn virtuoziteit.

We belanden in een toekomstig universum dat zich op diverse planeten afspeelt. Centraal staat Arrakis, een bloedheet zandfestijn waar specie wordt geoogst, een verslavende stof die echter onontbeerlijk is voor interstellair transport. Hertog Leto Atreides moet de schade herstellen die de baron Harkonnen en zijn manschappen er hebben veroorzaakt. Diens plan om Leto en de zijnen te elimineren, verloopt niet helemaal volgens plan, onder meer doordat tienerzoon Paul er zich van bewust wordt dat hij buitengewone gaven heeft. Is hij de eeuwenlang verwachte messias die het sterrenstelsel zal redden? 

Dit eerste deel van wat hopelijk meerdere films worden, is een uitgebreid exposé dat vooral veel aankondigt dat we helaas nog niet te zien krijgen. Maar de kennismaking met de vele fascinerende personages en volkeren, is vanaf de eerste minuut meeslepend en eigenlijk laat Dune zijn kijker de volgende twee en een half uur niet meer los. Villeneuve weet ons niet in dezelfde mate te hypnotiseren als hij deed met Blade Runner 2049 maar blaast ons niettemin van onze sokken: Dune is grandioos. 

Niemand hoeft deze cineast immers te leren hoe je een publiek audiovisueel op sleeptouw neemt. De sfeer van dit epos wordt in grote mate bepaald door alles wat we zien en horen. De fenomenale decors, de imponerende geluidseffecten en de betoverende fotografie scheppen daadwerkelijk een nieuwe, magistrale wereld op het witte doek. Wat een beeld- en geluidstovenaar is Villeneuve! Hans Zimmer strooit opnieuw gul met zijn kenmerkende bus muzikaal toverstof.

Maar we raken ook erg makkelijk betrokken bij de personages en hun belevenissen, die vorm krijgen in de ene na de andere meesterlijke scène. De plot wordt nauwkeurig opgebouwd, met een verrassende aandacht voor de relaties tussen de diverse personages, en met tal van kleine hoogtepunten die je als kijker bezweren. Daar heeft de cast ook veel mee te maken. Van Charlotte Rampling als ijzingwekkende heks tot Stellan Skarsgard in één van zijn meest onappetijtelijke verschijningen, van een aimabele Jason Momoa tot een hemelse Zendaya, we zien hier een hoop geweldig volk aan het werk. 

Dan hebben we het nog niet eens gehad over de Atreidesfamilie. Oscar Isaac is alweer indrukwekkend als Leto, terwijl de altijd al ravissante Rebecca Ferguson de zeer cruciale moederrol formidabel draagt. We geloofden de familiedynamiek meteen. Maar dan is er Timothée Chalamet. De bewering van Villeneuve dat hij de film met niemand anders had willen maken, bijkt absoluut geen promopraatje. Ja, Chalamet is natuurlijk extreem en vogue, maar werd hier heus niet gecast omdat hij nu zo populair is. De 25-jarige acteur maakt van Paul een even mysterieus als kwetsbaar personage en beeldt het langzaam groeiende bewustzijn van zijn bestemming als verlosser, perfect uit. Hij is geloofwaardig als geliefde, plichtsbewuste maar nog impulsieve zoon, maar ook als strijdvaardige, wijzer wordende verzetsheld. Elke oogopslag, elke beweging en elke uitdrukking zit juist. Dit, dames en heren, is een steracteur - versie 2021. 

'Its only the beginning!' klinkt het op een moment dat je eigenlijk nog lang geen afscheid wil nemen van deze wereld en zijn bewoners. Maar Dune bereikt helaas een eindpunt en als er al een sequel komt, is die nog niet voor meteen. Bij de onvermijdelijke aftiteling, weerstonden we maar net de aandrang om nu alvast te kamperen voor de bioscoop.