The Shape of Water

Misschien zijn we altijd iets te enthousiast geneigd geweest Guillermo Del Toro formidabele talenten toe te schrijven enkel en alleen op basis van Pan’s Labyrinth. Naast dit meesterwerkje heeft de Mexicaanse filmnerd immers alles welbeschouwd weinig memorabele cinema afgeleverd, hoe genietbaar Hellboy, Pacific Rim of Crimson Peak voor sommigen ook zijn. Met The Shape of Water komt enerzijds eindelijk de bevestiging dat de man cinema in de vingers heeft, maar anderzijds blijkt hij steeds meer van zijn eigenheid op te geven om zijn publiek ter wille te zijn.

The Shape of Water is een science-fictionsprookje voor volwassenen dat draait om de naar liefde hunkerende doofstomme schoonmaakster Elisa, die in een militair onderzoekscentrum een zeewezen ontmoet in wie ze verrassend genoeg een verwante ziel aantreft. Het plan rijpt om deze amfibieman tegen alle voorschriften in te laten ontsnappen. Daarvoor kan ze rekenen op de hulp van enkele andere eenzame buitenstaanders.

Met deze even dromerige als brute film brengt Del Toro ode aan de cinema, aan de eerste popcornfilms, aan de tijd dat de donkere zaal filmfans nog echt kon verbazen. Vanuit dezelfde fantastische premisse als de oude monsterfilms groeit tegelijk ook een eerbetoon aan de dromers en durvers van deze wereld, mensen als Del Toro zelf, die hindernissen overwinnen om waar te maken wat onmogelijk wordt geacht. Zijn personages zijn antihelden, verschoppelingen haast, en door hun dromen en daden centraal te stellen, werkt The Shape of Water op een Hollywoodiaans emotioneel niveau waar we echter ook niet meer willen van maken dan het is.

Del Toro wil de weerhaakjes van zijn relaas echter niet helemaal weg polijsten. De figuren zijn getekend, teleurgesteld door het leven, kampen verrassend genoeg met gevoelens van begeerte en lust die we in dit soort film nooit verwachten – hoera, eindelijk een homoseksueel personage waarvan de geaardheid er verder niets toe doet en in bad masturberen mag gewoon tot het ochtendritueel behoren. Ze worden bovenal neergezet door een reeks schitterende acteurs, aangevoerd door een innemende Sally Hawkins. Door het verzet tegen discriminatie, verdrukking en machtsmisbruik, slaat de film trouwens mooi een brug naar de actualiteit, al slaat de hamer wat dat betreft nogal vaak op dezelfde spijker.

Innemende en dromerige fantasyprent, die tegelijk iets te gretig tegen Hollywood aanschurkt

Dankzij de uitgekiende visuele aanpak van Del Toro oogt de film groots en majestueus, en een aantal scènes zijn om door een ringetje te halen. Tegelijk ziet de prent er ook wel wat gelikt uit. Met de enthousiast door de decors rollende camera’s laat de cineast iets te gretig blijken hoezeer hij Hollywood aanbidt, terwijl de meer sobere look van Pan’s Labyrinth dit duistere materiaal vast ook effectief had gediend. The Shape of Water had een relatief bescheiden budget en het pleit voor Del Toro’s talent dat dat er niet aan te zien is, maar daardoor mist de prent ook een zekere visuele onderscheiding.

Er valt finaal immens veel te bewonderen aan deze nostalgische, warme fantasyprent met een hoekje af. Maar het is een blijft een sprookje, dat nogal nadrukkelijk de kijker bespeelt. De waarachtigheid en grootsheid die van andere topfilms van dit jaar echte cinema maken, kwam wat ons betreft onvoldoende boven water in een relaas dat ultiem gaat over de romance tussen een vrouw en een vis.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de