I, Daniel Blake

Genre: Drama | Duur: 1u40 | 2016 | Release: 26 Oktober 2016 | Land: Groot-Brittannië | Regie: Ken Loach | Cast: Dave Johns, Hayley Squires

Het is de militante Ken Loach er niet om te doen via cinema de wereld te helpen veranderen – dat is het terrein van de politiek, vindt hij. Maar de man zorgt op zijn 79e met I, Daniel Blake, wel voor een vurig betoog dat op ontstellende, tragische wijze de gevolgen illustreert van het neoliberale en kapitalistische systeem waarvan de man in de straat het slachtoffer is. Meteen levert hij ons ook de meest relevante film van het jaar af – en misschien wel van zijn carrière.

Daniel is een bijna-zestiger met een hartaandoening die hem verhindert te werken. Maar dat is wel precies wat de overheid van hem verwacht. Het inzetten van een beroepsprocedure tegen deze eis, blijkt echter een kafkaiaanse, vernederende opdracht die hem doorheen de kille mechanismen van een geprivatiseerde, hebberige staat jagen. Finaal moeten we concluderen dat het stuitende gebrek aan solidariteit van onze maatschappij een survival of the fittest aan het maken is.

Loach regisseert als vanouds meesterlijk strak, puur en met voeling voor de realiteit. Dat maakt van I, Daniel Blake een essentiële film die je vanaf de eerste scènes bij je nekvel grijpt en je al snel op je stoel laat draaien van verontwaardiging. Hoewel het relaas met veel humor, warmte en naastenliefde verteld wordt, word je door ongemak, schuldgevoel en machteloosheid beslopen. Daniel en, in zijn kielzog, de alleenstaande moeder Katie, vormen een weerloze speelbal in de mallemolen van regelgevingen, procedures en wachtmuziekjes. De strijdlust van deze eenvoudige, doodbrave man is echter bewonderenswaardig. Niettemin voel je als kijker weinig optimisme. Wie is opgewassen tegen een log, destructief systeem? 

De innemende, tot in de kleinste details geloofwaardige vertolkingen van de onbekende hoofdacteurs, vormen naast de authentieke plot de sterkte van deze overrompelende film. Deze brandend actuele prent is cinema in zijn meest belangrijke functie: onze maatschappij een spiegel en angstaanjagend genoeg wellicht een glazen bol voorhouden. Met het risico naïef te klinken, maar mag het in godsnaam ook een moreel kompas zijn voor beleidsmakers, lobbyisten en wie weet, bankiers en ondernemers? We ijlen ongetwijfeld, maar dat is wat grootse cinema doet met een mens.