Lady in the Water

In 1999 werd M. Night Shyamalan vanuit het niets het sterrendom in gekatapulteerd. Oscarnominaties, ophemeling door de critici ('de nieuwe Spielberg!') en gigantische opbrengsten vielen hem ten deel. Nu blijft daar nog weinig van over. Shyamalan maakte na het succes van The Sixth Sense nog drie andere films, die telkens minder applaus kregen en op Signs na ook allemaal flopten. Lady in the Water vormt een nieuw dieptepunt. De prent werd in de VS immers op hoongelach onthaald en geen kat ging kijken. Jammer dat Disney, die niet langer met Shyamalan wenste te werken, daardoor gelijk kreeg. Wij - vurige Shyamalanfans - blijven echter danig onder de indruk van het talent van deze rasverteller en raakten eens te meer meegesleept door dit nieuwe bizarre sprookje.

We maken kennis met Cleveland Heep, een depressieve huisbewaarder van een groot flatgebouw in Philadelphia. Hij is eenzaam, afgestompt en getekend door het leven. Op een nacht meent hij in het zwembad van het complex een verschijning te zien. Voor hij het weet zit hij met een beeldschoon, mysterieus waterwezen (een 'narf') opgescheept dat zijn hulp nodig heeft om terug te keren naar haar wereld. Een aantal bewoners van het blok zouden daarbij wel eens een belangrijke rol kunnen spelen.

Toegegeven, als weinig andere Amerikaanse prenten vereisen de films van Shyamalan een bereidheid van de kijker meegesleept te worden in een mysterieuze vertelling. In se zijn de films van deze eigenzinnige filmmaker echter gewoon klassieke - stijlvol verfilmde - kampvuurverhalen, die stoelen op traditionele onverklaarbare gebeurtenissen en niet de pretentie hebben meer te willen zijn dan een - weliswaar emotioneel uitgewerkt - bangmakertje voor het slapengaan. Shyamalan heeft met zijn vorige films de lat echter hoog gelegd en heel wat filmfans hebben stilaan genoeg van zijn typische verrassende ontknopingen.

Maar waarom eigenlijk? Het medium film draait precies om verhalen en mysteries en moet het boeien van de kijker als eerste doel stellen. Als dat in Hollywood tegenwoordig kan met inferieure remakes en ongeïnspireerde prut, waarom krijgt een inventief en creatief scenarist en regisseur als Shyamalan dan het deksel op de neus? Misschien omdat reality-televisie en de amateurcinema van het internet ons kijkgedrag en onze verwachtingen tegenover amusement zodanig veranderd hebben dat fabels vol onverklaarbare gebeurtenissen ons niets meer zeggen. Maar hoe verklaar je dan het succes van Lost, een razend spannende serie die de kijker maar aan het lijntje bleef houden en al na enkele afleveringen zijn eigen essentie verloren was? Nee, we leven in cynische tijden en als een virtuoos cineast als Shyamalan ons dan hoopt te boeien met een uitzonderlijke tragische thriller, waarin hij met verhaalconventies speelt, genres doorbreekt, heel pure personages opvoert en het bovennatuurlijke niet verklaard wordt, raakt de kijker geïrriteerd.

Zonde. Weg dus met die oogkleppen, die schampere kritiek, dat kregelige gezucht wanneer het scenario van Lady in the Water nog maar eens een bocht neemt en steeds gekkere wezens ten tonele voert. Geloof simpelweg dat in een appartementsblok in het hedendaagse Philadelphia een oude legende herleeft en een mythische wezen zich gewoon vanuit een andere wereld op de zetel van een minkukel nestelt. Geloof in de wanhoop van de narf en de oprechtheid van dat kleurrijke groepje bewoners dat zich op haast kinderlijk wijze vastbijt in het helpen van een vreemd wezen. Geloof in meer. Daar draaien de Shyamalanfilms tenslotte allemaal om.

Onterecht afgekraakt modern sprookje voor wie zijn cinema graag als een kampvuurverhaal ziet.

Lady in the Water mag dan al een wat zweverige film lijken - die als tv-serie misschien effectiever was geweest - hij beschikt wel over heel wat troeven. Van ijzingwekkende spanning tot melancholisch drama, het verhaal gaat alle kanten uit. Vooral als blijkt hoeveel tips en valstrikken Shyamalan ons voorschotelt, besef je de veelgelaagdheid van dit relaas. De man is bovendien een meesterlijk sfeerbouwer die het publiek met zijn camera hypnotiseert. En dan beschikt de prent nog eens over twee geweldige hoofdrolspelers. Giamatti (Sideways) toont opnieuw zijn talent en zet een schitterend personage neer. De perfecte gecaste Bryce Dallas Howard zal met nog maar eens een betoverende prestatie vele harten doen smelten. Shyamalan heeft zichzelf ook een opvallend grote rol gegeven, maar hij breng het er eigenlijk niet slecht van af. En ook alle andere bijrollen zijn goed gecast.

Of Lady in the Water een groot publiek zal vinden, is een vraagteken. Maar die enkeling die weer even kind voor het slapengaan durft zijn, wordt beloond.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de