World Trade Center

Het pleit voor Hollywood dat ze tenminste enkele jaren beleefd hebben gewacht, de slachtoffers even hun wonden hebben laten likken, alvorens de wereld te bombarderen met al dan niet gedramatiseerde reconstructies over elf september 2001, die zwarte bladzijde in een nog nagelnieuwe eeuw. Zo laat United 93 zich bekijken als een klinisch, haast steriel verslag over de gekaapte vliegtuigen. Helaas, zo nuchter als United 93, zo overgedramatiseerd, zo overduidelijk op je traanklieren mikkend is Oliver Stones langverwachte World Trade Center.

Commandant John McLoughlin en zijn mannen van de New Yorkse havenpolitie patrouilleren op elf september 2001 in de buurt van het World Trade Center. Wanneer het eerste vliegtuig zich in de torens boort, aarzelen ze geen moment en snellen ze, met een haastig bijeengesprokkelde reddersuitrusting ter hulp. Wanneer de torens uiteindelijk instorten, liggen commandant McLoughlin en brigadier Will Jimeno bedolven onder het puin. Terwijl hun echtgenotes en kroost bang afwachten, voeren de twee een strijd op leven en dood. Niet inslapen is de boodschap: de inwendige bloedingen zouden hun fataal worden. Zullen de twee ooit nog het daglicht zien? Of gaan ze bij de duizenden doden horen?

World Trade Center begint goed, dat wel. Stone toont uitgebreid de familie van de hoofdpersonages en hun plaats daarin, iets wat broodnodig is als je later emotioneel betrokken wil raken bij de personages. De aanslagen zelf filmt hij verrassend sober. Zo zie je slechts een schaduw van het eerste fatale vliegtuig. De ontploffing die leidt tot de instorting van de WTC-torens, oogt haast simplistisch. Maar dan gaat de regisseur toch een beetje uit de bocht. Ten eerste mankt het scenario harder dan een blinde met een houten been. Het verhaal trappelt lang ter plaatse -de twee bedolven onder het puin, de echtgenotes in bange afwachting. Op zich niet erg, maar laat de protagonisten dan tenminste iets interessants te vertellen hebben. Jammer genoeg komen McLoughlin en Jimeno niet verder dan het spuien van enkele halfheroïsche waarheden en tot op de draad afgestofte aforismen. Misschien heb je niet meer inspiratie in de laatste uren van je leven, maar wij hebben een donkerbruin vermoeden dat de getuigenissen van de echte overlevenden -waarop het scenario trouwens gebaseerd is- een stuk interessanter zijn dan het gemompel in clichés van deze filmpersonages.

De bijna-doodservaringen van McLoughlin en Jimeno zijn suf. Stone presteert het een Christusfiguur te projecteren, compleet met bloedend hart. Om zowel devote katholieken als overtuigde atheïsten de gordijnen in te jagen. Nog irritanter: ex-Vietnamveteraan Stone, die met Born on the fourth of July nog een striemende aanklacht tegen het Amerikaanse leger plaatste, laat een van zijn helden - ongegeneerd de loftrompet steken over de Amerikaanse marine. De bijrollen brengen gelukkig meer reliëf: Maria Bello speelt, voor het eerst in haar carrière, een dame die lichtelijk chi chi is en doet dat uitstekend. Een pluim ook voor Maggie Gyllenhaal die zich in enkele jaren van een getroebleerde tiener (zie Donnie Darko en Secretary) heeft ontvouwd tot een mooie volwassen vrouw die ook normale rollen moeiteloos aankan. Toch jammer dat verreweg het interessantste personage -een hospik die jaren aan de drank heeft gezeten en dankzij de reddingsactie terug de waarde van zijn beroep inziet- slechts enkele minuten speelruimte krijgt.

Ons grootste bezwaar tegen deze prent vormt uiteindelijk Stones gemanipuleer met de emoties van de kijker. Kippenvel gegarandeerd, laat daar geen twijfel over bestaan. Nog nooit hebben wij echter dat kippenvel zo ongemakkelijk, zo overduidelijk als gemanipuleerd ervaren. Alles aan deze film, de soundtrack, de dialogen, de eendimensionale weergave van de 'helden', mikt op je traanklieren. In dat opzicht snort u beter de levensechte documentaire '9/11' van de Franse broers Naudet op. Of hoe een rechttoe rechtaan non-fictie documentaire finaal tot een beter begrip van de gebeurtenissen leidt dan de geromantiseerde versie ervan. Eens temeer overklast de waarheid de fictie. Moeiteloos.

Filip Hermans Helemaal (niet) akkoord? Lees de