Two-lane Blacktop

Genre: Roadmovie | Duur: 1u42 | Release: 31 December 1970 | Land: VS | Regie: Monte Hellman | Cast: James Taylor,, Dennis Wilson, Warren Oates, Harry Dean Stanton, Laura Bird

Twee mannen doorklieven met hun Chevy staat na staat, richting het Oosten van de USA. Ontmoeten ze andere autoverslaafden, dan dagen ze die uit voor een race. Zo raken hun zakken en dagen gevuld. Ze horen allerlei gebabbel van passanten, van de autoradio en van het meisje dat ze meepakken. Maar daar geven zij maar weinig om. En ook de film lijkt dat niet te doen, met een hoofdpersonage dat ‘The Driver’ heet. Die chauffeur wordt enigmatisch neergezet door singer-songwriter James Taylor, meer bekend om wereldhit ‘You’ve Got a Friend’ en een tien jaar durend huwelijk met Carly Simon dan om een carrière op het witte scherm. Maar Taylor pakt in zijn eerste en enige rol ooit, erg goed op het scherm. Hij lijkt wel een voorafspiegeling van de enigmatische protagonisten uit Gust Van Sants experimentele werk (Elephant, Last Days). De laconieke loner klemt zijn stuur steeds steviger in de handen. Auto’s zijn zowat het enige waar hij over praat met zijn taciturne sidekick, gespeeld door Beach Boy Dennis Wilson, bijgenaamd ‘The Mechanic’. Dat de passief agressieve ‘Girl’ dan ook nog eens wordt neergezet door een actrice die (Laura) Bird heet, zal wel toeval zijn. Maar niet dat Hellman- en Peckinpah-regular Warren Oates zowat de enige professionele acteur is in de cast, al duikt Harry Dean Stanton even op als handtastelijke lifter.

De tegelijk gefixeerde en verdwaasde blik van The Driver lijkt wel die van de camera. De sfeer is lekker loom. Hoewel er best veel gebeurt en speed freaks af en toe aan hun trekken komen is er niet echt sprake van een verhaal. Weinig commercieel dankbare plotpoints dus, maar dé pointe ligt hier natuurlijk in de totaalervaring: de landschappen in Two-Lane Blacktop zijn veel te weids om de obsessieve Amerikanen in hun blinkende wagens dichter bij elkaar te brengen. Of ze nu koers zetten naar Miami, Montréal of Mexico. Toen Monte Hellman in 1971 Two-Lane Blacktop uitbracht, sprak Rolling Stone - terecht - van een “instant classic”. “Stripped-down and built for speed”, vond New York Times. Maar de meesterlijke roadmovie kreeg de massa niet in de zalen. Gelukkig geschiedt soms  gerechtigheid: de seventies parel is ondertussen een cultklassieker. Ook voor niet-car nuts!