Sprakeloos

Als je Tom Lanoye bent en als een van de belangrijkste, meest bekroonde schrijvers uit de hedendaagse Nederlandstalige literatuur geldt, waarom zou je de verfilming van één van je meest persoonlijke romans, waarin je de relatie met je moeder en diens aftakeling groots en aangrijpend beschrijft, in handen geven van filmmakers die met eerder werk geen enkel gevoel voor bezielde cinema etaleerden? Sprakeloos komt onder een regie van Hilde Van Mieghem, nergens echt tot leven.

Het dramatisch potentieel van een familie die tracht om te gaan met een moeder die steeds minder vat op haar bestaan krijgt en het literaire vernuft waarmee Lanoye dat proces beschreef, lijkt in deze adaptatie verdampt te zijn tot fletse, slaapverwekkend banale familietaferelen die op zijn best het niveau van een soap halen. Geen enkele dialoog heeft nog maar een zweem van enige verhevenheid, niet één scène getuigt van vindingrijkheid, geen moment weet emoties op te wekken. Sprakeloos doet nergens denken aan literair meesterschap.

Ondanks de genuanceerde, oprechte vertolkingen van het prachtige duo Stany Crets en Viviane De Muynck, slaat de levensechte tragiek van dit moeder- en zoonverhaal dus nergens over op de kijker. We trachtten uit alle macht geraakt te worden door de unieke emotionele band en de loodzware tristesse die het leven voor velen van ons in petto heeft, maar naarmate je de banale situaties aanschouwt, groeit helaas je onverschilligheid.

Het teleurstellend holle, gevoelloze scenario geeft Van Mieghem dan nog eens vorm zonder ook maar één greintje visuele allure. Geen enkel shot verrast, geen compositie lijkt overdacht, geen camerabeweging dient het narratief. Enkel in het verweven van heden naar verleden, zit nu en dan een verrassing. De wat karakterloze muziek van Jeff Neve lijkt willekeurig pogingen te doen om ons te beroeren.

Sprakeloos, smakeloos, zoutloos, karakterloos, zielloos.

Dat de cineaste, net als in twee van haar andere films, haar dochter cast, hoeft geen bezwaar te zijn. De nog jonge Marie Vinck is echter onwaarschijnlijk als moederfiguur met divastreken.

Het gebrek aan creativiteit, visie en voeling met het materiaal nekken deze verfilming op hardvochtige wijze. Alles kan erger – Nic Balthazar of Jan Verheyen hadden de regie op zich kunnen nemen – maar gezien het groeiend talent in de Vlaamse filmwereld, hoeven we geen genoegen te nemen met een film die al aan euthanasie toe is nog voor hij goed en wel van start is gegaan.

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de