R

Genre: Gevangenisdrama | Duur: 1u39 | Release: 1 Januari 2010 | Land: Denemarken | Regie: Tobias Lindholm, Michael Noer | Cast: Johan Philip Asbæk, Dulfi Al-Jabouri, Roland Møller

Werken met ex-gevangenen? Check! Brutaal geweld? Check! Claustrofobische sfeerschepping? Check! Interne afrekeningen? Check! We kunnen nog wel even doorgaan natuurlijk, maar waar het op neerkomt, is dat R alles in huis heeft om zich een gevangenisfilm te noemen. En hij slaagt er aardig in om de middenmoot en ook wel enkele lang vergeten pareltjes een beetje te doen vergeten. Voor zover dat al niet het geval was, uiteraard.

We zien de jonge Rune (Asbæk) na een steekpartij in een van Denemarkens zwaarste gevangenissen terechtkomen. Hij moet er letterlijk en figuurlijk opboksen tegen de grote jongens. Hij probeert zich eerst gedeisd te houden, maar wordt al snel poetshulpje en drugstrafikant. Hij wordt zo een speelbal van zij die het voor het zeggen hebben.

In ware Dardenne-stijl zitten we Rune angstaanjagend dicht op de huid, zonder per definitie in extreme close-ups te vervallen. Beide regisseurs lijken een elegante middenweg te hebben gevonden die de Dardennes nog niet ontdekt hebben tussen zeg maar Le fils en Le silence de Lorna. Dit doen ze door op zijn Deens heel veel met gezichten te werken om je in het verhaal en in de ervaringswereld van de personages te trekken. Onmiddellijk counteren ze door je op een pseudo-objectieve afstand te houden. Dit dwingt je om de feiten waar je je net in hebt ingeleefd onmiddellijk te evalueren. Die contemplatieve manier van wisselende shotafstanden tilt de film duidelijk op een hoger niveau. Het laat de regisseurs toe je te dwingen deel te nemen aan het - soms wat gratuite - geweld, maar vooral ook om je eigen medeleven in vraag te stellen.

Verder weten beide heren in de regisseursstoel om een deel van de Deense erfenis van Dogme succesvol te integreren. De grauwe beelden lijken het kunstmatig toegevoegde licht te schuwen en het feit dat de bühne ooit echt als gevangenis diende, verhoogt het herkenbaarheidsgevoel en sterkt je in je gevoel dat het verhaal niet eens zo ver van de realiteit staat.

Het verhaal an sich heeft niet zoveel om het lijf en doet toch wel aan het sterkere Un Prophète denken, maar is als ruw, haast levensecht en oprecht intens fictiedebuut wel geslaagd.