Kotoko

Dat het moederschap niet altijd rozengeur en maneschijn is, ontdekten we al in het angstaanjagend psychodrama We Need to Talk About Kevin. Ook Kotoko, de nieuwste film van de Japanse cultregisseur Shinya Tsukamoto, brengt een gelijkaardige thematiek naar de voorgrond. Voor Kotoko maken echter haar labiele mentale toestand en het feit dat ze personen dubbel ziet het moederschap ondraaglijk. Bovendien vertrouwt ze niemand en verminkt ze zichzelf, als bevestiging van het feit dat ze leeft. Het duurt dan ook niet lang voordat haar kind geplaatst wordt bij haar zus en ze mentaal volledig instort.

De uitwerking van de film beperkt zich echter niet tot een psychodrama. Stedelijke vervreemding, traumatische ervaringen en een persoonlijke bevrijding door middel van pijn en lichamelijke transformatie lopen als een rode draad doorheen het werk van Tsukamoto. Ook in Kotoko zijn deze thematieken verwerkt. Zo staat Kotoko’s geluk wanneer ze haar zus bezoekt, die buiten de grootstad woont, in schril contrast met haar chaotisch leven in de stad. En net als in Tetsuo of A Snake of June speelt Tsukamoto zelf een personage dat de katalysator is voor de bevrijding van het hoofdpersonage. Tussen de twee ontstaat een bizarre relatie waarbij hij als een soort boksbal fungeert. Deze relatie 'geneest' haar en ze krijgt de voogdij over haar kind terug.

Tsukamoto weet een goede balans te vinden tussen zijn vertrouwde bodyhorror en de psychologische gruwel. Voor dit laatste roept hij niet enkel een claustrofobische sfeer op, maar toont hij ook verontrustende beelden die zich afspelen in het hoofd van Kotoko. Door het psychotisch gedrag moet de rol van Kotoko bijzonder moeilijk geweest zijn, maar de Japanse popster Cocco brengt de rol angstaanjagend goed.

Net als in Tetsuo of A Snake of June speelt Tsukamoto zelf een personage dat de katalysator is voor de bevrijding van het hoofdpersonage

De audiovisuele stijl van de film is net als bij Tetsuo of Tokyo Fist niets minder dan een aanval op de zintuigen van de kijker. De geluidsband is agressief en ongemeen hard. De beeldvoering met een handycam is even onstabiel als de mentale toestand van Kotoko. Op deze manier onderga je net als haar alles wat er gebeurt. De film is ook veel kleurrijker dan Tsukamoto's andere werken, maar dit staat in groot contrast met de gitzwarte thematiek.

Minder geslaagd zijn de muzikale intermezzo’s waarbij Kotoko begint te zingen. Op een tweetal scènes na, voegen zij bijzonder weinig toe. Integendeel, vaak zijn ze nietszeggend of zelfs storend. Ook krijgen veel elementen onvoldoende duiding in de film, zoals de fysieke martelingen die Tsukamoto’s personage ondergaat of haar vreemde werk waarbij ze gekleurde lijnen tekent op formulieren. Deze scènes verliezen hierdoor hun kracht en doen de film aan overtuigingskracht inboeten. Kotoko toont enorm veel potentieel, maar kan niet ontsnappen aan de vraag waar het mis is gelopen.

Jeroen Van Rossem Helemaal (niet) akkoord? Lees de