Ghost World

Genre: Komedie | Duur: 1u51 | Release: 22 Mei 2002 | Land: | Regie: Terry Zwigoff | Cast: Thora Birch, Steve Buscemi, Illeana Douglas, Brad Renfro

Ghost World, geproduceerd door oa John Malkovich, is gebaseerd op de gelijknamige " underground " comic van Daniel Clowes. Regisseur Zwigoff houdt van het zwartere stripwerk, wat al bleek in zijn Robert Crumb-documentaire uit 1995. Clowes' Ghost World moest hem dan ook wel aanspreken. Cynisme is wat Enid -in de papieren versie- rechthoudt temidden de wanhoop, verveling, vervreemding en paranoia die deze door shoppingcentra en fastfoodketens overwoekerde westerse wereld opwekt.



In de twilight zone tussen het middelbaar onderwijs en het 'volwassen' leven struint ze al wisecracken met haar iets meer 'aangepaste' vriendin door het bestaan. Op zoek naar een sprankeltje authenticiteit temidden de Shiny Happy People van corporate America.

Ziedaar een goeie invalshoek voor een filmpje. Zwigoff liet schrijver Clowes zelf meeschrijven aan de verfilming van zijn werk. Dat leek een tweede goeie zet, het cynisme en de kurkdroge humor konden gespaard blijven.



Maar zouden de droefgeestige sneetjes uit het leven wel in een bekijkbaar verhaal te vatten zijn ? Was de troef van Ghost World niet net de grappig vormgegeven tekeningen in de goedkope zwartwit-uitgave ? Mmnja. We konden het al weten toen er een onverwachte oscarnominatie voor adaptatie van bestaand werk uit de bus kwam (zoals dat ook gebeurde bij Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring, Shrek, A Beautiful Mind en in The bedroom). Zou de Academy een echt - in cynische humor verpak t- statement contra de zielloze vermarkting dezer wereld loven ?

Achteraf bezien : wel neen. Ghost World is op het grote scherm een bijzonder mak beestje geworden. Zoals een oude wijze hoofdredacteur ons ooit wijsmaakte (iedereen heeft zo zijn Yoda) : het is wie het hardst roept dat ie een alternatieve stem laat horen, die het meest conformeert. De 'this world is so strange'-zieleroerselen van Enid zijn ons natuurlijk niet vreemd, maar in deze verhaalvorm zien we niet veel meer dan een -atypische- coming of age teenflick.



Gelukkig zijn er de goeie acteerprestaties van Thora Birch (de ook al met deze wereld niet in het reine -want puber- dochter in '

American Beauty') en in mindere mate van Steve Buscemi (als wacko verzamelaar van oude bluesmuziek, wat hier als een rebelse daad wordt gezien).



Personages naast die van Buscemi en Birch worden quasi niet uitgewerkt, of sterk afgezwakt. Zo is Illeana Douglas' (gastvrouw van de 'key party' in 'The Ice Storm) versie van een metafysisch verwarde kunstlerares best wel even leuk maar clichématig. Haar beoordeling van een tampon in een kopje als zijnde " een prachtig kunstwerk want het gaat over de verdrukking van de vrouw ", is nauwelijks wat je humor zou durven noemen. Later wordt ze plots toch een fan van haar minst geliefde leerlinge. Brad Renfro's personage doet letterlijk niets méér dan stom voor zich uit staren. Zeer grappig in een strip, stukken minder in deze film.



Of Enid nu uiteindelijk bij haar vriendin of bij Buscemi zou gaan wonen, het liet ons -huilbui tien minuten voor het einde of niet- bepaald steenkoud. Niet dat Birch de aliënatie in het hoofd niet mooi portretteert. De ster is dan ook vooral voor haar, en een beetje voor Buscemi. Voor de rest ? Het oproepen van verveling en vervreemding, daar is Zwigoff bijzonder goed in geslaagd. Het maken van een film die iets bevat voor mensen die de puberteitscrisis voorbij zijn, heel wat minder.