The Fountain

Het heeft vele voeten in de aarde gehad, maar zes jaar na het grootschalige succes van zijn klinische drugsepos Requiem For A Dream stelt Darren Aronofsky ons The Fountain voor. In het voorjaar van 2001 leek Aronofsky het plaatje al rond te hebben voor zijn nieuwste spruit, maar discussies met productiemaatschappijen en artistieke meningsverschillen met cast en crew zorgden ervoor dat de weg naar het bioscoopscherm er eentje met veel horden werd. Zo stonden oorspronkelijk niet Hugh Jackman en Aronofsky's aanstaande Rachel Weisz op de aftiteling, maar wel Brad Pitt en Cate Blanchett. Pitt haakte twee maanden voor de productie echter af omwille van een creatief dispuut, ruilde zijn doktersjas in voor het harnas van Achilles en verkaste naar de set van Troy. Blanchett van haar kant was tijdens de pre-productie in blijde verwachting waardoor ook zij andere oorden opzocht en Warner Bros. besloot de geldkraan voorlopig dicht te draaien. Aronofsky was niettemin vastbesloten zijn magnum opus af te werken. Twee jaar geleden kwam Warner dan toch met geld over de brug, zij het dat het astronomische budget van om en bij de 75 miljoen fiks teruggeschroefd werd tot net iets minder dan de helft.

Toch verbleekt de ongeplaveide weg die Aronofsky moest afleggen compleet in vergelijking met de kruistocht van Tom Verde (Jackman) in The Fountain. Verde is een wetenschapper die kosten noch moeite spaart om zijn zieke vrouw Izzi (Weisz) van een gewisse dood te redden. Als conquistador voor de Spaanse koningin reist hij eerst af naar de 16e eeuw om op zoek te gaan naar de Boom des Levens, een fabelachtige boom, waarvan het elixer het eeuwige leven herbergt. De verbeeldingskracht van Izzi, die op haar sterfbed de lotgevallen van deze veroveraar neerpent, vormt de leidraad doorheen zijn kruisvaart. Via vivisectie gaat hij vervolgens als 21e-eeuwse wetenschapper op zoek naar een manier om de tumor in het hoofd van zijn geliefde te overwinnen. Tom reist echter niet alleen terug in de tijd: als astronaut in het jaar 2500 probeert hij, na een queeste waarin hij een millennium overbrugde, alle puzzelstukjes die hij doorheen zijn tocht verzamelde in elkaar te passen.

Het script dat Aronofsky samen met Ari Handel uitschreef is al even gecompliceerd als geniaal. Zelden oogde een raamvertelling die zulke universele thema's aansnijdt zo ingenieus als de jeremiade van een man die duizend jaar lang offers brengt voor zijn geliefde. Meteen rijst evenwel de vraag of dit in de praktijk ook tot een even grootse film kan leiden. Aan de acteurs zal het alleszins niet gelegen hebben: het is niet iedereen gegeven een liefdespaar een millennium lang geloofwaardig te laten overkomen, maar Weisz en Jackman kwijten zich met verve van hun taak. Samen met Ellen Burstyn, die onder de vleugels van Aronofsky aan haar tweede jeugd begonnen lijkt te zijn, vormen ze een triumviraat dat The Fountain zo nu en dan naar duizelingwekkende hoogtes leidt.

Aronofsky wilde zijn film van een tijdloze look voorzien en ging daarvoor ook qua special effects op zoek naar onbewandelde paden. In plaats van een beroep te doen op banale CGI, huurde hij gereputeerde macrofotografen die hem bijstonden bij het filmen van chemische reacties in petrischaaltjes. Klinkt virtuoos, ware het niet dat het net die overambitie is die Aronofsky uiteindelijk de das omdoet. Doorheen de hele film wentelt hij het beeld in sobere, okergele tinten, nauw aansluitend bij de sfeer die het verhaal uitademt. Maar precies op het moment dat de drie verhaallijnen tot een harmonieus geheel lijken samen te smelten verslikt Aronofsky zich in goede intenties. Hij verkiest bombast boven harmonie waardoor de ambitieuze eindsequentie uiteindelijk hervalt in een kitscherig en zelfs pretentieus schouwspel. Het lijkt wel of Aronofsky het spoor zelf even bijster raakt en met zoveel visueel pathos zand in de ogen van zijn argeloze publiek probeert te strooien. Zonde, want de routineuze opbouw verdiende minstens een evenwaardig slotakkoord.

Met The Fountain solliciteert Darren Aronofsky nadrukkelijk naar een plaatsje in de galerij der allergrootsten. Voorlopig is hij daar echter nog een tikkeltje te groen voor.

Sam Roggen Helemaal (niet) akkoord? Lees de