Essential Killing

Genre: Thriller | Duur: 1u23 | Release: 8 Juni 2011 | Land: Polen | Regie: Jerzy Skolimowski | Cast: Vincent Gallo, Emmanuelle Seigner

Essential Killing komt met hoge verwachtingen: de film werd door Jack Nicholson immers uitgeroepen tot beste film van het jaar en hij ging lopen met de Speciale Juryprijs en de Prijs voor Beste Acteur op het Filmfestival van Venetië. De regisseur is niemand minder dan Jerzy Skolimowski, die meeschreef aan het ijzersterke debuut van Roman Polanksi, Knife in the Water, en filmparels regisseerde als Moonlighting, The Shout en Deep End. Het is echter Vincent Gallo als Afghaanse voortvluchtige Mohammed die met de meeste eer mag gaan lopen in deze kunstzinnige achtervolgingsthriller.

Na zijn arrestatie in Afghanistan en een kort verblijf in een gevangenis, waar hij verhoord en gemarteld werd, wordt Mohammed overgeplaatst naar een onbekende locatie in een Oost-Europees land. Wanneer zijn transport crasht, slaagt hij er in te ontsnappen. Achternagezeten door het Amerikaanse leger moet hij overleven in de ijskoude en harde natuur. Een overlevingsstrijd waarbij hij niet alleen fysiek maar ook mentaal zwaar op de proef gesteld wordt. Net Vincent Gallo’s sterke acteerwerk maakt van deze tocht een intense ervaring, waarbij je als kijker haast net als hem de ontberingen ondergaat in het onvergefelijke winterlandschap. Een opgave die zeker niet gemakkelijk geweest moet zijn, gezien hij geen regel tekst had in de film en puur moest vertrouwen op zijn fysieke expressie en mimiek. Door op locatie te filmen nabij Antarctica en dankzij het knappe camerawerk krijg je tijdens de tocht ook nog eens prachtige taferelen voorgeschoteld.

De film doet bij momenten denken aan het recente The Way Back, maar in tegenstelling tot Peter Weir kiest Skolimowksi ervoor om het verhaal te ontdoen van enige achtergrondinformatie. Zelfs de naam van het personage kom je pas te weten bij de aftiteling en is het nooit zeker of Mohammed een Talibanstrijder is of niet. Zo probeert de cineast enige politieke context te vermijden in de film, al slaagt hij hier in het begin niet altijd even goed in. Via flashbacks zien we ook fragmenten uit het verleden van Mohammed, maar deze gaan steevast over zijn vrouw en kind. De regisseur vormt geen oordeel en laat het aan de kijker zelf over empathie op te brengen voor het hoofdpersonage.

Als het verhaal weinig om het lijf lijkt te hebben, is dit vooral omdat de nadruk van de film ligt op het verkennen van een universele thematiek: hoever kunnen mensen gedreven worden om te overleven? Uiteindelijk brengt Skolimowski met Essential Killing een zeer humane boodschap, namelijk dat achter alle (politieke) ideologie of geloof er steeds een mens schuilt die probeert te overleven in deze harde wereld en hierbij in de meest extreme momenten gedreven wordt door zijn haast dierlijke oerinstincten.