De wereld van Sofie

Hoe slaag je erin twintig eeuwen wijsbegeerte te verfilmen? Of de nijpende vraag wie we zijn, waar het heelal vandaan komt en -u voelt hem al op plateauzolen aankomen- waar we naartoe gaan? Slimme vragen. In '94 klutste de Noor Jostein Gaarder de antwoorden, samen met een filosofiecursus en een bijwijlen intrigerende roman samen tot 'De wereld van Sofie'. Het boek sloeg in als een bom. Zes jaar later voert regisseur Eric Gustavson een heuse krachttoer uit: een onverfilmbaar geachte roman omtoveren tot een boeiende bioscooprit. Yep, sprookjes bestaan nog! Zeker in de wereld van Sofie.

Sofie is bijna 15 en gefascineerd door de grote levensvragen. Op een dag ontvangt ze een mysterieuze uitnodiging om mee op zoek te gaan naar de oorsprong van de wereld en zichzelf. Aarzelend accepteert ze het aanbod. De man achter de uitnodiging is Alberto Knox, bon-vivant, filosoof en gediplomeerd tijdreiziger.

Doorheen de tijd en ruimte staan Sofie en Alberto oog in oog met Socrates en Plato, Robespierre, zien ze de Middeleeuwse kathedralen uit hun as verrijzen, kijken ze naar Da Vinci's laatste penseeltrek op de Mona Lisa, zien ze Shakespeare twijfelen aan die ene quote

('To be or not to be') in Hamlet. Langzaam beginnen Sofie en Alberto te twijfelen. Bestaan ze wel echt? Of zijn ze alleen bordkartonnen personages in een verhaal, een speelbal in handen van een mysterieuze majoor? En zoja, kunnen ze nog ontsnappen als die laatste zijn verhaal eindigt?

Het boek van Jostein Gaarder is soms hetzelfde lot als Thomas Mann, Heidegger of de Frankfurter Schule beschoren. Oogt wel mooi op een boekenkast maar niet iedereen haalt het in zijn hoofd die loodzware turf ook daadwerkelijk te lezen. Dat ligt anders voor de film. Gustavson vroeg en kreeg carte blanche van Gaarder voor het scenario. Meteen schroefde de Noor

het aandeel filosofie terug, concentreerde hij zich voluit op het verhaal. Gustavson switcht vakkundig tussen filosofische expose's en relativerende humor, houdt als een volleerde cowboy de plot in de teugels en zit je constant met een spanningsveld van heb ik jou daar op de hielen.

Dat de Noor de Grote Thema's kon filmen, wisten we al uit 'My Life as a dog'. Je hapt pas echt naar adem in de special effects. Herinnert u zich nog de passage uit het boek waar Alberto ineens in het oude Athene rondloopt? Ja? Denk aan de bluescreen-effects uit 'Gladiator' en u weet wat we bedoelen met 'schitterende tijdreizen'. Ook leuk in de film zijn nieuwe trouvailles. Zo jamt Alberto in de middeleeuwen met een fluit en klarinet op Glen Millers 'In the Mood'. Leuk.

Een geslaagde film dus? Niet volledig. Natuurlijk dienden de makers een groot deel filosofen overboord te kieperen. Op sommige momenten switcht de film iets te vakkundig tussen filosofietraktaten en een van de drie plotlijnen. Een aspirine en een zitplaats achter in de zaal biedt uitkomst.

Drie of vier sterren? Goeie vraag. Wij namen ons favoriete nichtje (7.5) mee naar de persvisie. In de woorden van Laura Hermans: "Zeven op tien is goed maar niet uitmuntend? Wel: ik geef de film 8 op 10. En oom Filip: is die boek nog te moeilijk voor mij?" Wij weten al wat het kind cadeau krijgt voor haar 12e

verjaardag.

Filip Hermans Helemaal (niet) akkoord? Lees de