Crash

Paul Haggis, de man die als scenarist bijdroeg aan het indringende Million Dollar Baby, wordt in Hollywood momenteel op handen gedragen. De Oscar voor Beste Scenario zag hij weliswaar naar Sideways gaan, maar met zijn regiedebuut bewijst de man een tweede keer hoe goed hij om kan gaan met grote emoties. Crash is een behoorlijke overweldigende en bij momenten zelfs meesterlijke film geworden.

Plaats van de actie is Los Angeles, een broeierige stad waar de verschillen in afkomst en ras onder de bevolking voor de nodige spanningen zorgen. Een tiental personages gidst ons door 36 uur uit hun leven. Zo is er het zwarte echtpaar Cameron en Christine, dat door de blanke agent Ryan (Dillon) nogal agressief wordt aangepakt. Christine kan het niet hebben dat haar man zich niet durft te verdedigen. Ryan's collega Hanson (Phillippe) kijkt als broekie machteloos toe.

Intussen beroven kleine criminelen Anthony en Peter het rijke echtpaar Cabot van hun luxewagen. Jean Cabot (Bullock) wordt er haast paranoide van, terwijl haar man Richard (Fraser in een godzijdank kleine rol) het als openbaar aanklager moeilijk heeft neutraal te blijven. Verder is er nog een Iraanse winkelier die ondanks het protest van zijn dochter een wapen aanschaft, en dat nadien hanteert om zich te wreken op de Spaanse slotenmaker die hem onvoldoende hielp. Tenslotte is er Waters (Cheadle), een agent die zijn werk probeert te doen ondanks familiale problemen.

Uiteraard zijn deze grote en kleine verhalen knap met elkaar verweven en worden heel wat zaken pas duidelijk naarmate de film vordert. Dat is nu eenmaal eigen geworden aan het genre van de 'mozaïekfilm', en dat is ook de reden dat dit soort cinema (Magnolia, Short Cuts, Any Way the Wind Blows, Hawaii, Oslo) vaak zo meeslepend is. Ook Haggis verliest nooit de controle over zijn plot.

Maar Crash is geen bespiegeling over toeval en levenslot. In de eerste plaats gaat deze prent op zoek naar antwoorden op essentiële vragen rond vooroordelen, verdraagzaamheid, racisme, geweld en macht. Daarvoor is elke plotlijn, of zelfs elke scène, minutieus opgebouwd naar een vaak onthutsende climax. Tientallen keer laat Haggis de kijker zich afvragen wat hij of zij zou doen in een gelijkaardige situatie en confronteert ons zo met onze eigen angsten en vooroordelen, zelfs al wonen we niet in L.A. En meen je af en toe wendingen aan te zien komen of clichés te zien opduiken, dan heb je het mis. Haggis schokt en verblijdt ons immers altijd wanneer je dat het minst verwacht.

Zo volgt de ene intense scène na de andere, en haast allemaal kunnen ze als hoogtepunt beschouwd worden. Vooral de subliem in beeld gebrachte en van intensiteit zinderende tweede ontmoeting van Christine en de agent die ze veracht en de confrontatie tussen de latino en de Iraniër blijven hangen. Het levert een beklemmende, overdonderende film op die ons duidelijk maakt dat iedereen tegelijk schuldige als slachtoffer is en een ultieme vraag stelt: wie is de mens als het er op aan komt?

Geen wonder dus dat Haggis een fantastische cast bijeen kreeg. Cheadle is klasse, Bullock, Phillippe, Dillon, Esposito en Newton - niet meteen de meest veelzijdige acteurs - markeren nieuwe hoogtepunten in hun carrière, terwijl bij de minder bekende gezichten Terrence Howard (als Cameron) en Michael Pena (als Daniel) grote indruk maken. Die laatste kreeg intussen trouwens de hoofdrol in Oliver Stone's 9/11-drama.

Niet bepaald subtiele, maar wel overdonderende, beklemmende films

Dat deze ietwat overambitieuze film uiteindelijk maar net de prekerigheid weet te vermijden en soms te weinig subtiel vragen in ons gezicht slingert, laten we buiten beschouwing. De emotionele impact en dreigende atmosfeer van deze dappere film die nog uren nazindert, laat ons even nadenken over onze wereld van nu en morgen. Een film met inhoud dus

Sven De Schutter Helemaal (niet) akkoord? Lees de