Behind the Candelabra

Matt Damon en Michael Douglas in een nieuwe film van Steven Soderbergh zou, opgeteld met Hollywoods rekenmachine, gelijk moeten staan aan een monstermarketingcampagne en een wijdse cinemarelease. Niets is echter minder waar. Het bleek in eerste instantie zelfs schier onmogelijk om de film te financieren. Nadat elke grote filmstudio het project weigerde, nam HBO, enig risico niet ongenegen, de film op. Van een Amerikaanse bioscooprelease was echter geen sprake meer - gelukkig een Belgische wel. Wat moet het onderwerp niet zijn wanneer drie kassakanonnen met elk een Oscar op de schouw zelfs niet meer in de Amerikaanse bioscopen geraken? Ongeoorloofde gewelddaden op kinderen? Promotie van pedofilie? Of ja nee, een homoseksuele relatie?!

Behind the Candelabra (‘candelabra’ betekent meerarmige kandelaar) is het verhaal van de verhouding tussen Liberace en Scott Thorson. Liberace was in de jaren ’50 tot ’70 een van de best betaalde entertainers in de wereld en veroverde het publiek met zijn combinatie van pianoconcerten, stand-up comedy en algemeen extravagante stijl. Hoewel hij zowat alle kleuren, veren en juwelen durfde te dragen, mocht de wereld niet weten dat hij homo was. Nogal vreemd, gezien Liberace’s raging queen-gehalte, maar laat ons onze eigen Get Ready-blindheid uit de jaren ’90 ook niet vergeten.

Hoewel Liberace op zichzelf een film of twee zou kunnen vullen, verkoos Soderbergh te focussen op enkele jaren uit zijn latere leven en dat verhaal via een extern perspectief te vertellen. Voor Behind the Candelabra baseerde hij zich op de gelijknamige memoires van Scott Thorsons, die enkele jaren een semi-clandestiene, maar volledig onbeschrijfbare affaire met de entertainer had. De 17-jarige Scott leert Liberace via-via kennen en valt, met zijn naïeve blonde jeugdigheid, meteen in de smaak van de 56-jarige superster. Die palmt Scott zo efficiënt in dat het niet lang duurt vooraleer die bij hem inwoont en in zijn bed slaapt. Maar daar stopt het inlijvingsproces niet – Scott gaat van een eenvoudige kerel in een provinciaal dorpje naar een even raging queen, geboetseerd door zijn extravagante huisgenoot.

En zo blijkt de focus van de film niet het leven van Liberace te zijn, maar de langzaam scheefgroeiende verhouding tussen twee mensen. ‘I wanna be everything to you, Scott – brother, father, lover, best friend’, zegt Liberace in het begin. ‘Whatever you want’, antwoordt Scott wat later. En zo wordt Scott een gevangengenomen aapje met een gouden ring, een kneedbare jongen, gewillig in de handen van zijn broer, vader, geliefde, vriend. Maar beide partijen lijken nooit volledig te krijgen wat ze verlangen. Liefde raakt verwrongen tussen twee tandwielen die op elkaar vastdraaien.

Scott en Liberace worden moedig en sterk vertolkt door Matt Damon en Michael Douglas. Douglas neemt alle maniërismen van Liberace over – diens timbre, ritme, accent, accessoires en allures. Hij ziet er nogal griezelig uit, zowel met als zonder make-up, kleren, facelift, pruik en schuine blik. Op zijn beste momenten doet hij ons denken aan Eddy Wally, op zijn slechtste aan de man uit Seven die een jaar aan zijn bed was vastgebonden. Matt Damon is even indrukwekkend, al is het op een subtielere manier. Hij gaat van een jonge, frisse, doch niet al te pientere 17-jarige jongen naar een snuivend, hysterisch, androgyn persoon en overtuigt in beide rollen.

Behind the Candelabra shockeert op die manier niet op basis van de face value waar Hollywood zelden aan lijkt voorbij te komen, maar wel door de ruwe realiteit achter een blinkend bestaan te tonen. De luxueuze ruimtes, vol kandelaars maar zonder schaduwen, laten een onaangenaam gevoel achter. Er is een ongemakkelijke overtolligheid in de film, alsof we te veel snoep aten. Te veel kleuren en licht, te veel kostumering en make-up, te veel rekwisiteiten en te volle decors. Pas helemaal op het einde gaat alles uit en wordt de waarheid onthuld. We krijgen de schaduw te zien, met Scott op de lijn tussen licht en donker.

Bert Lesaffer Helemaal (niet) akkoord? Lees de