Control

Drums die snijden als slagersmessen. Bassen die pompen als een veel te hoge bloeddruk. Een grafstem uit de diepste krochten van de hel. Melancholie met een hoofdletter. Spleen uit de twintigste eeuw. Yep, als er iemand een smaakvolle film verdient is het wel de betreurde Ian Curtis van het legendarische Joy Division. De groep vond eind jaren zeventig immers op haar dooie eentje de new wave uit. Bovendien bleek frontman Curtis de vleesgeworden incarnatie van het Sturm und Drang-principe te behelzen. De Nederlandse rockfotograaf Anton Corbijn, een persoonlijke intimus van Curtis in diens laatste levensjaar, legt de lat voor zijn debuutfilm ongemeen hoog.

1975, Manchester. De piepjonge Curtis luistert godganse dagen naar David Bowie en verveelt zich steendood. Wanneer hij het vriendinnetje van een kameraad inpikt, besluit het kersverse stel onmiddellijk te trouwen. Curtis heeft het niet onder de markt: zijn job als uitzendconsulent kan je bezwaarlijk glansrijk noemen. Bovendien valt het huwelijk hem zwaar. Gelukkig is de opkomst van de punk een ideale uitlaatklep. Het duurt niet lang of Curtis introduceert zich als zanger bij een groepje vrienden die maar wat aanrommelen. Mede door het charisma van Curtis staat de inmiddels tot Joy Division omgedoopte band in geen tijd aan de top. Maar dan slaat het noodlot toe: Curtis lijdt aan epilepsie, moet een hoogst experimentele medicijnencocktail slikken en mag geen druppel alcohol meer. Bovendien wordt hij smoorverliefd op een Belgische journaliste. Zijn vrouw, inmiddels bevallen, wil scheiden. Curtis ziet zijn wereld geleidelijk instorten. Op de vooravond van Joy Divisions eerste Amerikaanse tournee hangt hij zich in zijn keuken op.

Toegegeven: een minder begaafde regisseur had van deze naakte feiten een tearjerker van jewelste kunnen maken. Toch gaat Anton Corbijn niet voluit: in zijn lezing pleegt Curtis enkel en alleen zelfmoord omdat hij verscheurd was tussen twee vrouwen. Nochtans had Curtis een pak meer innerlijke demonen dan enkel echtscheidingsperikelen. Natuurlijk is dat onderhuidse existentialisme moeilijker te verfilmen dan een nijlpaard dat balletles volgt, ook waar, maar toch verwacht je meer van een regisseur die Curtis persoonlijk heeft gekend.

Ook hadden wij aanvankelijk onze twijfels bij hoofdrolspeler Sam Riley. Kon deze nieuwkomer wel zo'n complexe rol dragen? Onze reserves verdwenen echter als sneeuw voor de zon bij het eerste liveconcert in de film. Niet alleen spelen alle acteurs zelf, Riley zingt ook live. Ook de bewegingen van Curtis, 's mans licht spastische podiumprésence, de tomeloze energie die Joy Division genereerde: het zit allemaal tot op de millimeter juist. Het zijn die explosieve, opwindende livescènes die de film naar een hoger niveau tillen.

Overigens vormt de muziek van Joy Division - gelukkig wel in originele versie als het studio-opnames betreft - een knoert van een narratieve factor in deze Control: songs als Ice Age, Heart and Soul en uiteraard Love will tear us apart vertellen een belangrijk deel van het verhaal. Een beproefd procédé, absoluut, maar in deze prent werkt het wonderwel: de songs krijgen nog meer glans, nog meer diepgang, nog meer fundamenten.

In oogstrelend zwart-wit gevatte biografie van Joy Division-zanger Ian Curtis

Een pluim tenslotte voor de oogstrelende zwart/wit-fotografie, de uitgekiende belichting, de sobere beeldvoering en de meer dan degelijke mise-en-scène. Wij hadden, afgaand op Corbijns stijlvolle rockfoto's, niets anders verwacht. Qua vorm en stijl is deze prent een regelrecht pareltje. Met een iets beter scenario hadden wij zonder aarzelen met vier sterren gegooid, nu raden wij u enkel sterk aan om eens na te denken of u die 7 euro toch niet beter aan een Joy Division-compilatie uitgeeft. Lang leve het stijlvolle treuren!

Filip Hermans Helemaal (niet) akkoord? Lees de