The Queen
Genre: drama
| Duur: 1u37 | Release: 1 Januari 2006 | Land: Groot-Brittannië | Regie: Stephen Frears | Cast: James Cromwell, Michael Sheen, Helen Mirren, Helen McCrory
Koningen, koninginnen en hun entourage bezorgen ons gemengde gevoelens: ze geven het woord ?bordkarton? nieuwe, weidse dimensies en mogen, wat ons betreft, zichzelf oplossen als een bruistablet. En toch. Met een klasbak van een regisseur als Stephen Frears en een loepzuiver acterende, fenomenale Helen Mirren krijg je met The Queen, Frears? nieuwste prent over de nadagen van Lady Diana?s dood, een uiterst genietbare film die mijlenver staat van alle Sissi?s en co.
The Queen focust op de week na de plotse dood van Lady Diana in 1997. Het volk dompelt zich onder in een nationale rouw die aan hysterie grenst. Hare Majesteit Elizabeth II, niet in staat om de volkse emoties te vatten, trekt zich met haar familie terug in haar Schotse zomerresidentie. Terwijl de publieke opinie zich tegen de koningin begint te keren, doet de pas verkozen premier Tony Blair alle moeite van de wereld om haar te bewegen toch een publieke condoleance te geven. Zal Elisabeth zwichten voor Blairs zachte dwang? En zal het Engelse volk haar nog kunnen vergeven?
Frears, bekend van subtiele working class drama?s als Prick up your ears en Sammy and Rosie get laid maar ook van diverse genre-oefeningen als het kostuumdrama Dangerous Liasons, de horrorthriller Mary Reilly en de western The Hi-Lo Country keerde enkele jaren geleden met Liam als terug naar zijn Britse roots, maar niemand had je op een briefje kunnen geven dat zijn portret van de Engelse koningin zo veelgelaagd en veelzijdig zou zijn. Een ronduit sublieme Helen Mirren speelt haar personage als een vrouw met een schijnbaar granieten façade. Een vrouw die, hoewel ten prooi aan diepe innerlijke twijfels, voelt dat ze overeind moet blijven. De contacten tussen haar en de pas verkozen Blair illustreren die dubbelzinnigheid ten voeten uit: Blair, struikelend over het protocol, de koningin als een schalkse kornuit die ondanks alles het beste voor heeft met Engeland. Langzamerhand worden de rollen omgedraaid en dat levert een boeiend schouwspel op. Ook weet Frears zeer goed de Britse hoop op verbetering die toen op Blairs tengere schouders rust, weer te geven.
Frears had nog meer authentieke journaalbeelden doorheen zijn film kunnen monteren, om zo nog beter Wahrheit en Dichtung te laten versmelten. In deze opzet vinden de actie, de rouw, de hysterie immers buiten beeld plaats. Maar de focus ligt op de emoties van het hoofdpersonage, en dat levert een subtiele, mooi in beeld gebrachte en overdachte prent op, al is het vanuit dat opzicht vreemd dat de niet bepaald koningsgezinde Frears bij momenten een ode aan Diana lijkt te brengen.
Michael Sheen, de acteur die Blair gestalte geeft, is ondanks zijn fysieke gelijkenis met de Britse premier, niet helemaal opgewassen tegen het charisma van Mirren. James Cromwell, één van onze favoriete acteurs aller tijden, zet zelfs een karikaturale Prins Philip neer, maar zorgt zo wel voor comic relief ("There will be homosexuals at the funeral!"). Ook de koningin-moeder zorgt op de achtergrond voor gegrinnik. Maar het hart van de film is dus Mirren, die de show steelt met een onovertrefbare en Oscarwaardige prestatie. The Queen overtreft moeiteloos tien jaargangen van Royalty.