Sophie Scholl - Die letzten Tage

Genre: Historisch | Duur: 1u57 | Release: 7 September 2005 | Land: | Regie: Marc Rothemund | Cast: Julia Jentsch, Fabian Hinrichs, Gerald Alexander Held, Johanna Gastdorf, Lilli Jung

Wat in de literatuur kort na WO II in gang gezet werd met de Gruppe 47 zet zich kalm maar zeker ook door in de film: Duitsland maakt films over zijn eigen oorlog. Ze tonen niet enkel de slachtoffers (Rosenstraße), ook de grote boze wolf komt in beeld (Der Untergang). Wat ontbreekt er dan nog? Genau, het heldenperspectief. Om de buitenwereld te tonen dat er ook in naziduitsland verzet was en om het verleden toch stilaan te verwerken is er nu dit heldenepos over Sophie Scholl, haar broer Hans en de leden van Die Weiße Rose.



Eerste goede keuze van scenarist Breinersdorfer (vooral verantwoordelijk voor talrijke Tatort-episodes) is de hele voorgeschiedenis van de verzetsbeweging te laten voor wat ze is. Een lange opbouw zou al te Amerikaans staan en de dramatische climax enkel verkleinen. Het is dan ook enkel de laatste heldendaad van de Geschwister Scholl die centraal staat: Flugblätter verspreiden in de Münchense universiteit. Wat daarop volgt is een lange ondervragingsronde. Sophie moet bij enquêteur Mohr een vuurproef doorstaan en vooral onschuldig schijnen. Uiteindelijk -de geschiedenis wil het zo- is er de executie van de drie verzetsleden na een schijnproces. Tot zover niets nieuws.



Tweede goede keuze is de focus op Sophia Scholl (met haar toch wel ironische initialen), waar slechts per uitzondering wordt uitgezoomd op de interactie met haar broer Hans, haar ouders en haar celgenote. Ten derde is de weergave van het schijnproces een geslaagde evenwichtsoefening. De beknotte slagkracht van het verzet , de kortzichtigheid en het inzicht van de militaire zwaargewichten, de korte interventie van de ouders: even wordt de grip op de strakke sfeer verloren, maar de teugels worden strakker aangespannen zodra de hoofdrechter zijn hol discours verder mag zetten.



Wat deze film de moeite maakt is niet zozeer het heldhaftige van de hele affaire, wel de historische draagkracht van het gegeven van Die Weiße Rose en het feit dat er een verzetsfilm gemaakt wordt door een Duits cineast. Je kan dat dan best niet als een naïeve filmische Wir haben es nicht gewusst interpreteren, maar wel als een oprechte ode aan scheenschoppers van het goede geweten. De ellenlange ondervragingen en de koele acteerprestatie van Jentsch (Die fetten Jahre sind vorbei) maken van deze film niet de doorsnee saaie kost, maar verhogen de psychologische terreur en maken het kat-en-muis-spelletje er enkel spannender op.

De dialogen tijdens de ondervraging zijn op het scherp van de snee en spelen met de wondermooie Duitse taal. Tel daar nog eens de uitstekende vertolking van Held (Der Untergang en Tatort) bij op en je krijgt een mooie dramatische thriller, die het dromerige en het sentimentele niet ontloopt, maar er ook niet nodeloos aan blijft hangen. De laatste scène voor de executie is het beste bewijs daarvan: een intense knuffel in plaats van eindeloos gejank. Lang leve nuchterheid!