Jindabyne

Ray Lawrence levert maar heel af en toe een film af: dit is zijn derde in twintig jaar. Maar als hij er één in de zalen krijgt, dan ontvangt hij meteen alle filmprijzen die Australië kent. Dat gebeurde met het sterke Lantana en ook met deze Jindabyne. Terecht, want Lawrence graaft psychologisch opnieuw behoorlijk diep terwijl zijn film nochtans absoluut niet loodzwaar aanvoelt.

Het uitgangspunt klinkt bekend. Een groepje mannen ontdekt bij het vissen een lijk. Ze willen hun jaarlijkse uitje niet overhoop halen en binden de jonge dode Aboriginal vrouw vast aan een boom op de oever om later pas alarm te slaan. Ze beseffen niet dat dit een stortvloed aan reacties zal meebrengen. Zo las u het in Raymond Carvers kortverhaal So Much Water So Close to Home én zo zag u het als een van de fragmenten uit Altmans Short Cuts. Lawrence en scenariste Beatrix Christian verplaatsten de actie naar het Australische stadje Jindabyne en werkten het gegeven uit tot een full feature die focust op raciale spanningen en genderverschillen binnen families.

Want de ondoordachte actie van de mannen maakt hen niet alleen aangeschoten wild voor de media, ze zorgt ook voor serieuze spanningen binnen hun families. Garagist Stewart (Byrne) ziet geesten uit het verleden opduiken: zijn vrouw Claire (Linney) verliet hem al eens vlak na de geboorte van hun eerste kind en dreigt dat nu opnieuw te doen. Ook in de andere koppels spelen de nakomelingen een grote rol: Claires zwangere vriendin met aboriginalroots walgt steeds meer van de wereld waarin ze haar kind zal moeten opvoeden. Het manbeeld dat Jindabyne schetst is gemengd: ze hijsen dan wel vooral bier uit blik, sleutelen aan auto's en bekijken afstompende autoraces op de televisie. Maar ze zijn ook vaders en minnaars, die voor hun kerngezinnetje blijven kiezen. Hun vaak laconieke, macho antwoorden werken op de lachspieren, maar zijn in hun onkunde om het over emoties te hebben evengoed triest. Ook de relatie tussen de blanke en gekleurde Australiërs komt genuanceerd in beeld. De Aboriginals zwemen naar het mystieke en zoeken eendrachtig contact met het bovennatuurlijke, maar wijzen Claires toenaderingspogingen evengoed af.

Zware kost allemaal, maar gelukkig schuilt Lawrences focus op de psychologie van de unaniem sterk neergezette personages vooral in kleine observaties (treffend hoe de oudere, zwijgzame viskameraad en diens bittere vrouw de dood van hun dochter nooit hebben verwerkt). Bovendien komen er intermezzo's door unieke scènes waarin twee kinderen samen spelen ?zelden gezien en bijzonder spontaan geacteerd. Jammer dat het einde wat teveel wordt gesuikerd, maar dat maakt van Jindabyne geen afrader.

Jan Sulmont Helemaal (niet) akkoord? Lees de